دەرەنجامی هەڵبژاردنەكانی ئۆكتۆبەری عێراق، سەركەوتنی بەرچاوی هێزە نزیكەكانی ئەمەریكا دەردەخات لە بەرامبەر پاشەكشەی هێزە نزیكەكان لە ئێران، بە تایبەتی هێزەكانی (حەشدی شەعبی)، ئەمەش هانی ئێرانی داوە كە گوشارەكانی بۆ سەر لایەنە براوەكان و حكوومەتی ئێستای عێراق دەست پێبكات بۆ زامنكردنی پێگەی هێزە هاوپەیمانەكانی لە حكوومەتی داهاتووی عێراقدا.
ئەوەتا لە بەغدا خۆپیشاندانی لایەنە ناڕازییەكانی ئەنجامی هەڵبژاردنەكانی ئۆكتۆبەر، رۆژ دوای رۆژ فراوانتر دەبێت و لە هەینیی ڕابردوودا لە ئەنجامی هەوڵدانیان بۆ چوونەژوورەوەی ناوچەی سەوز، دەیان كەس لە خۆپیشاندەر و هێزە ئەمنییەكان بریندار بوون و رەوشی ئەمنیی بەغداش بەرەو ناسەقامگیریی زیاتر دەڕوات، ئەمە لە كاتێكدایە ئێران لە رێگەی (نووری مالیكی) سەرۆكی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا، هەوڵەكانی چڕكردۆتەوە بە مەبەستی دروستكردنی گەورەترین كوتلەی پەرلەمانی بۆ پێكهێنانی حكوومەتی داهاتووی عێراق بە یارمەتیی هێزە نزیكەكانی لە سوننە و كورد، كە ئاماژەكان بەو ئاراستەیەن، ئێران شكست دەهێنێت لەم هەوڵە، بەو هۆكارەی كە زۆرینەی لایەنە سیاسییەكانی عێراق لەوە گەیشتوون كە ئێران لە ڕابردوودا عێراقی تەنها وەك گۆڕەپانێك بۆ یەكلاكردنەوەی ململانێكانی لەگەڵ ئەمەریكا بەكار دەهێنا.
لە بەرامبەردا، دوای دەركەوتنی ئەنجامە سەرەتاییەكانی هەڵبژاردنی ئۆكتۆبەر، یەكەم سەردانی (موقتەدا سەدر) سەرۆكی رەوتی سەدر بۆ لای ( محەمەد حەلبوسی) سەرۆكی هاوپەیمانیی پێشكەوتن بوو، كە لە ئێستادا سەركردایەتیی سوننەكان دەكات و پەیامی (عەمار حەكیم)ی سەرۆكی رەوتی حیكمەش، پەیامێكی ڕوونە بۆ لایەنەكانی تری شیعە كە دەكرێ بەبێ ئەوان حكوومەتی زۆرینە پێكبهێنێت.
ڕاستەوخۆش دوای ئەم مانۆڕەی سەدر، خۆپیشاندانەكان توندوتیژییان لێ كەوتەوە و ڕووداوەكانی شارەبان هاتنە پێشەوە، ئەمەش دەكرێ بە هەوڵێكی ئێران هەژمار بكرێت بۆ دووبارە هەڵگیرسانەوەی شەڕی مەزهەبی لە عێراق، ئەنجامدانی نوێژی هەینیی هاوبەشی نێوان سوننە و شیعە بە سەرپەرشتیی نووسینگەی سەدر، ئەو ڕاستییە دووپاتدەكاتەوە كە سەدر تێگەیشتووە كە هەوڵێكی لەم جۆرە بوونی هەیە بۆ دوورخستنەوەی نێوان هێزە سیاسییە سوننەكان و شیعەكان، بەو هۆكارەی كە براوەكانی هێزە سوننیەكان نزیكترن لە رەوتی سەدر، ئەمەش دەكرێ وەك مەسجێك هەژمار بكرێت بۆ هێزە سوننەكان، كە ئەگەر لەگەڵ هێزە شیعیەكانی نزیك لە ئێران ڕێكنەكەون، ئەوا چاوەڕێی تێكچوونی رەوشی ئەمنی بكەن، بەو هۆكارەی هێزەكانی حەشدی شەعبی بە فراوانی لە ناوچە سوونییەكاندا بوونیان هەیە.
لەلایەكی ترەوە، ئەمەریكا تەواو سەركەوتوو بووە لە پەرتەوازەكردنی نێوان ماڵی شیعە، بە جۆرێك كۆكردنەوەیان زۆر ئەستەم بووە، هاوكات پاشەكشەی هاوپەیمانەكانی ئێران تەنها لەسەر ئاستی پێكهاتەی شیعە نەبووە، بەڵكو لەسەر ئاستی هەر سێ پێكهاتەی سەرەكیی عێراق هێزە هاوپەیمانەكانی لە پاشەكشەدان، ئەمە لە كاتێكدایە، بە هاتنەپێشەوەی كاندیدە سەربەخۆكان كە زۆرینەیان تەواو دژی هەژموونی ئێرانن، هاوكێشەی سیاسی لە عێراق تەواو گۆڕاوە لە بەرژەوەندیی هێزە نزیكەكانی ئەمەریكا.
هۆكارێكی گرینگتر لە هەمووان، كە كاریگەری لەسەر لاوازبوونی هەژموونی ئێران هەبووە، ڕۆڵی كازمی بووە وەك ئەمینداری گشتیی هێزە چەكدارەكانی عێراق، كە بە شێوەیەكی بەرچاو سەركەوتوو بووە لە دوورخستنەوەیان لە سیاسەت و گۆڕانی ڕۆڵیان، بە جۆرێك وەك مەترسی هەژمار نەكرێن لەلایەن كورد و سوننەوە، ئەمەش هۆكار بووە لە دروستكردنی رێژەیەكی باش لە سەقامگیری لە نێوان هێزە سیاسییە جیاوازەكانی هەرسێ پێكهاتەی سەرەكیی عێراق، كە بە دڵنیاییەوە لە بەرژەوەندیی ئێراندا نییە.
لە كۆتاییدا، ناكۆكییەكان بە جۆرێك قوڵ بوونەتەوە، گەیشتۆتە ئاستی بۆردوومانكردنی ماڵی سەرۆكوەزیرانی عێراق (مستەفا كازمی) و دروستبوونی كۆدەنگیی جیهانی لە سەركۆنەكردنی هەوڵی تیرۆركردنی سەرۆكوەزیران، بە تایبەتی هاتنەسەر هێڵی خودی سەرۆككۆماری ئەمەریكا (جۆو بایدن) و وێناكردنی هێرشكردنەسەر ماڵی كازمی بە لێدانی دڵی عێراق لەلایەن وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریكا، كە ئەمەش پەیامێكی ڕوونی ویلاتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكایە بۆ پاڵپشتی لە سەرۆكوەزیرانی عێراق.
هەموو ئەمانە، ئاماژەن بۆ نزیكبوونی وادەی یەكلابوونەوەی ململانێكان، بۆیە دەكرێ ئەم هەنگاوە دوا هەوڵی ئێران بێت بۆ فشار و كۆتایهێنان بە ڕۆڵی كازمی كە یەكلاكەرەوە بووە لە دوورخستنەوەی عێراق لە هەژموونی ئێران، بێگومان كاردانەوەی مەرجەعیەتیش لە بەرژەوەندیی كازمی، بە مانای پاڵپشتیی هەنگاوەكانی سەرۆكوەزیران دێت، لەلایەكی ترەوە ئەم هەنگاوەی لایەنە دژەكانی سەرۆكوەزیران بۆ تیرۆركردنی، لە ئایندەیەكی نزیكدا براوەكانی هەڵبژاردنی ئۆكتۆبەر لە یەك سەنگەردا كۆدەكاتەوە، كە بۆ تێپەڕاندنی ئەم دۆخە، هەنگاوی جیددی بنێن بە ئاراستەی یەكلاكردنەوەی كابینەی داهاتووی حكوومەت و هەروەها شانسی كازمیش بۆ ویلایەتێكی تر، زۆر بەهێز دەكات.
