جه‌نگ له‌ بێستانی ته‌ماته‌ سپییه‌كاندا ... نه‌ژاد عزیز سورمی

" ئه‌مه‌ هه‌ندێكه‌ له‌ ڕۆژی من به‌ڕێزان ڕه‌جمی بكه‌ن!

به‌ڵام شه‌و بۆ من لێگه‌ڕێن.

یه‌حیا جابر

 له‌ (ئه‌ستێره‌كانی نیوه‌ڕۆ) دا "

په‌رستگای لایه‌نگیریی

هانا بۆ ساقیی خه‌راباتان ده‌با. .

گه‌واڵه‌ باجستێنه‌كان

سێبه‌ر له‌ شاخ،

له‌ كێڵگه‌ی ئه‌سترییان ده‌كه‌ن. .

به‌یداخی هاوار

نركه‌ی نه‌خۆشان

پۆلی په‌پولان ڕاده‌كێشن. .

به‌ نازه‌وه‌

به‌هێمنی

له‌نجه‌دار. .

خه‌یاڵمان،

له‌ چاڵێكی به‌ردیندا

ده‌تگوت به‌ ده‌ست خۆش كراوه‌

لی به‌جێما. .

ئێستا له‌ بیره‌وه‌ریماندا. .

له‌ پشووه‌ به‌تاڵه‌،

یه‌ك به‌دوای یه‌ك هاتووه‌كانمان

دێنه‌ ده‌ری. .

وه‌ك ئه‌وه‌ی مێرووله‌ بن

بۆ ده‌نكه‌ دانه‌وێڵه‌یه‌ك،

سه‌رادووی یه‌كتریان نابی. .

من به‌ته‌نێم

پاڵم به‌ دارگوێزێك داوه‌

نه‌وتیان به‌ بندا كردووه‌.

ئه‌مڕۆ زانیم

ئاوی ژێر دارگوێزی په‌لك وه‌ریو

بی ڕه‌نگ و تام و بۆن نییه‌.

ئه‌مڕۆ زانیم

له‌م به‌هه‌شته‌ به‌ردراوه‌دا

تۆخیی گه‌ڵای دره‌ختان

ڕه‌نگی نارنجی گریانی

هه‌زاران ساڵ ده‌داته‌وه‌. .

من به‌ته‌نی بووم

هه‌ور هێشتا ئه‌ستێره‌ی ئازاد

نه‌كردبوون

چه‌ندی بانگم كردن،

بێدار نه‌بوونه‌وه‌. .

چه‌ندی هه‌ڵمته‌كاندن، نه‌بزووتن. .

ده‌یانگوت به‌ گوڵه‌مێخه‌ك كه‌وتوون

له‌ بیابان پڕ بووبوون

به‌ڵام گریانیان نه‌ده‌هات. .

ئێستاش له‌ خه‌وی هه‌رهه‌ریدا

له‌ ناو ته‌می خۆڵباراندان

خه‌ریكن ئاگردانان

بۆ زستانه‌كانی دادێمان دروست ده‌كه‌ن.

ئه‌ی ته‌بعی دێوه‌ره‌و عه‌تتاران!

بزانه‌ ئێمه‌ له‌كوی بووین؟

بزانه‌ چ ڕێیه‌كمان گرتووه‌؟

سی وه‌خته‌ی ڕۆژی،

له‌باتی خۆر

له‌باتی چرا

له‌باتی مۆم

شكۆی ڕه‌هایی تۆ

 داده‌گیرسێنین. .

گۆرانیی بێباكی

له‌ ده‌وری ده‌واری

قه‌ره‌جان ده‌چڕین. .

شایی بێهووده‌ییمان

له‌سه‌ر كانی مرادان دابه‌ستووه‌. .

كانی چ كانی

ڕامانی ستراتیژیمان ئاسا

شه‌خته‌ی شوباتێی لی داوه‌،

داپۆشراو. . زیندانی. . به‌ترس.

ئیتر لێره‌وه‌

له‌گه‌ڵ زایه‌ڵه‌ی سپێده‌دا

من و زه‌مه‌نه‌ به‌ هه‌ڵپه‌كان

من و ئه‌سه‌ف لێكدابڕاین. .

به‌ڵام ئه‌و ده‌نگانه‌ چین

به‌ كه‌روێشكه‌ی گوڵپه‌ری

شكارتانه‌وه‌ ده‌زرنگێنه‌وه‌ و نایانبینم؟

ئه‌و ده‌نگانه‌ی ده‌ڵێن

ده‌سته‌ویه‌خه‌ ڕووبه‌ڕووی یه‌ك بوونه‌ته‌وه‌

له‌ وه‌رزی په‌ژمورده‌یی شیعردا

له‌ كوی، له‌ چ دڵێكی سارددا ده‌زرنگێنه‌وه‌؟

له‌ بازاڕی كوتاڵفرۆشان،

كه‌ هه‌میشه‌ به‌ ژنان

هه‌ڕمێنیان بۆ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌؟

یا له‌ دێر و كه‌نیسه‌ و مزگه‌وتانه‌وه‌یه‌؟

ئه‌و ده‌نگانه‌

بۆ له‌گه‌ڵ گۆرانییه‌ بی ئومێده‌كاندا

تێكه‌ڵ ده‌بن؟

ئای به‌هاری نائومێدی!

بنمیچی ئه‌و سێبه‌ره‌

چه‌ند نه‌وی بوو،

زه‌رده‌ هێشتا

له‌ سه‌ران ئاوا نه‌ده‌بوو

پاڵمان به‌ پارده‌ی

ته‌نیشت چیله‌مێوه‌كه‌ ده‌دا و

ئه‌و چوكلاتانه‌مان ده‌خوارد

به‌ دزی له‌ گیرفانمان نابوو. .

چه‌ند نه‌وی بوو

ئه‌و سایه‌یه‌، بنمیچی چه‌ند نه‌وی بوو

كه‌ پێم ده‌گوتی:

تۆ هه‌میشه‌ به‌ فرمێسكه‌وه‌ جوانتری.

ئه‌وه‌ خه‌می من بوو

به‌سه‌ر شانی ڕابوردوودا

نوقڵی له‌ دایك بوونی دابه‌ش ده‌كرا.

بڕوانه‌!

ئه‌وه‌ به‌شی ئێمه‌ بووه‌

خه‌می زێڕین،

به‌ كێڵگه‌ی ئه‌سترییان،

به‌ باخچه‌ی مرادان وه‌ركه‌ین. .

 (تازه‌ خه‌تی دانابوو

بیری له‌ باخچه‌ی مرادان ده‌كرده‌وه‌.

بیری له‌ بووكی خه‌مباری

ده‌ریا ده‌كرده‌وه‌،

كه‌ ده‌ڵێن ماسی له‌ خۆشی ئه‌و

له‌ ده‌ریادا ماونه‌ته‌وه‌

كه‌چی ئه‌و له‌سه‌ر تاشه‌به‌ردێك دانیشتووه‌

قژی دادێنی. . )

وه‌ختی بیر له‌ باخچه‌ی مرادان

له‌ كێڵگه‌ی ئه‌سترییان ده‌كه‌مه‌وه‌،

هه‌زاران گوڵ ده‌پشكوون

هه‌زاران مه‌ل

له‌شه‌قه‌ی باڵیان ده‌ده‌ن. .

هه‌زاران ماسی

هه‌زاران ماسی ده‌خۆن. .

تازه‌ خه‌تی دانابوو

گوێی له‌ ده‌نگێك بووبوو

له‌ بێستانی ته‌ماته‌ سپییه‌كانه‌وه‌ هاتبوو

ده‌یانگوت برایان

شه‌ڕی مان و نه‌مانی له‌سه‌ر ده‌كه‌ن!!

ڕوون نه‌بووه‌،

ده‌نگی خۆر بووه‌، یا تاریكی.

ئێوه‌ ده‌نگی خۆرتان بیستووه‌؟

كه‌ له‌ هاواری كپی ئۆقیانووسان ده‌چی؟

له‌ ده‌نگی په‌پولان

كاتی دێن به‌ گۆرانی

فریوی گوڵان ده‌ده‌ن؟

ده‌نگی تاریكیتان لێك داوه‌ته‌وه‌؟

ئای له‌ ده‌نگی تاریكی

چ ده‌نگێكی له‌سه‌رخۆیه‌

له‌ شه‌قامه‌ ئه‌به‌دییه‌كانی به‌هه‌شت ده‌چی،

په‌ری له‌ شۆسته‌ لازوه‌ردییه‌كاندا

ده‌دره‌وشێنه‌وه‌. .

ته‌ماته‌ی تێدا سوور ده‌بن.

ئای ته‌بعی دێوه‌ره‌ و عه‌تاران!

ئێمه‌ بۆ؟

بۆ له‌و هه‌موو مه‌زره‌عه‌ و باخچانه‌

جه‌نگمان برده‌

بێستانی ته‌ماته‌ سپییه‌كان؟

ئێمه‌ بۆ قه‌ت با نامان با

باران ڕۆژی ته‌ڕمان ناكا؟

بۆچی خۆر هه‌ڵمانناكێشی؟

ده‌ریا هه‌ڵماننالووشی؟

ئێمه‌ی ئاده‌مزاد،

چ ده‌كه‌ین لێره‌

له‌سه‌ر ئه‌م زه‌مینه‌،

كه‌ هه‌ر دڕكی تیا ده‌ناسین؟

له‌ ژێر ئاسمانی پێكه‌وه‌ لكاودا،

ئێمه‌ تا دی

له‌ ڕوحی سه‌رده‌م دوور ده‌كه‌وینه‌وه‌. .

ئێمه‌ له‌ سه‌ده‌ی ئه‌فسانان له‌ دایك بووین

خوێنی ته‌كنۆلۆژیامان تیا ده‌گه‌ڕی!

هه‌میشه‌ بڵێسه‌یه‌ك

له‌ بۆشایی مێژووه‌وه‌

تاوی بۆ هێناوین. .

هه‌میشه‌ بڵێسه‌ تاومان بۆ دێنی و

به‌ سرووتی نه‌فره‌ت،

په‌روه‌رده‌مان ده‌كا. .

ئێمه‌ سه‌تان ساڵه‌

خۆمان لی ون بووه‌. .

ده‌مانه‌وی

به‌ نه‌خشه‌ی ساویلكه‌یی

خه‌ونی عاقڵان ببینین. .

له‌ له‌رینه‌وه‌ی قامچیدا

با ده‌ناسین.

 (شه‌پۆله‌كان مه‌رگهێنه‌ر بوون. .

ڕه‌نگی ئێواره‌ له‌ ژنێك ده‌چوو

پڕ پڕ پڕ له‌ ژنایه‌تی. .

به‌ڵام درێغ

لوتكه‌ له‌ بیابان كۆ بووبوونه‌وه‌

ئاڵای خه‌و ڕه‌نگاوی پێدا

ده‌هاته‌ خوار

خه‌ولێكه‌وتووان

به‌ هیچ داد و یه‌خه‌دادڕینێك

بێدار نه‌ده‌بوونه‌وه‌. . )

ئێمه‌ ئه‌گه‌ر

ڕه‌نگی مردووانمان لی نیشتبی

ده‌بی به‌رگی مردووان بپۆشین. .

ده‌زانن؟

ئێوه‌ ده‌زانن

ئێمه‌ به‌ پێوانه‌ی پۆشین

چه‌ند ڕووتین؟

چی له‌ خۆر بكه‌م

ده‌گاته‌ به‌ر په‌نجه‌ره‌مان و ناگات

هه‌ڵده‌خلیسكی؟

چی له‌و (داربریا) یانه‌ بكه‌م

له‌ وه‌همیان زیاتر نه‌گرت؟

 (میوه‌ی ژه‌نگاوی

بڕكی ده‌رد گرتووی ته‌ماته‌ سپییه‌كان

له‌ بیابانی جه‌نجاڵدا

بی ئاكام ده‌یه‌وی

تۆزی خۆڵپه‌رستی

له‌ خۆیدا بته‌كێنی. . )

ده‌مزانی

چاوم به‌ری له‌ ماڵی نییه‌

ده‌مزانی ڕێی گه‌ڕانه‌وه‌مان ئه‌سته‌م بوو.

ده‌مزانی

ڕه‌نگه‌ باسی شیعر و

شتی له‌و بابه‌ته‌م لی بپرسی. . ده‌مزانی

به‌ڵام چی بكه‌م

مۆسیقای غه‌فڵه‌ت

ماندوویه‌تی گوڵانمان پێشان ده‌دا

كه‌ به‌ هه‌ناسه‌سوارییه‌وه‌

سه‌ر له‌ ئینجانه‌ ده‌ردێنن. .

 (چۆله‌كه‌یه‌ك له‌ سنگمدایه‌

 نه‌ جێی ده‌بێته‌وه‌

 نه‌ بواری هه‌یه‌ بفڕی. .

 منیش

 وه‌ك ئه‌وه‌ی

 بچووك بچووك بووبمه‌وه‌

له‌سه‌ر دوگمه‌ی كراسی ژنێك

ڕاكشابم

له‌ پرسه‌ی ئاسكه‌ هه‌تیو كه‌وتووه‌كان

دانیشتووم. . )

ئه‌ی نهێنی سه‌ر ئه‌ندازی وجوود!

با ئه‌م پێكه‌یش

له‌ په‌رستگای لایه‌نگیریدا هه‌ڵده‌ین

ئه‌ویدی،

بۆ ڕێوڕه‌سمه‌ به‌ جۆشه‌كانی

خانه‌قای ڕه‌هایی هه‌ڵده‌گرین

بۆ وه‌ختی،

سه‌مای یاخیبوون

له‌ ڕووبه‌ڕوو بوونه‌وه‌ی ته‌وژمی

تاریكی و بێهوده‌یی

جه‌سته‌ی هه‌ڵكوڕوزاوی به‌ ئێشمان

وێنه‌ی باڵی گرانی

پاسارییه‌كانی به‌ر باران

بی نه‌زیر. . ڕژد

له‌سه‌ر سوانده‌ چۆله‌كاندا

باڵ ده‌كه‌نه‌وه‌

ده‌له‌یزن گه‌رم ببنه‌وه‌. .

وه‌ختی سه‌هۆڵ

ئاگری پی خۆش ده‌كری،

ساڵ به‌ پێش مانگ و

مانگ به‌پێش حه‌فته‌ و

حه‌فته‌ به‌ پێش ڕۆژ

ڕۆژ به‌ پێش سه‌عات

سه‌عات به‌ پێش ده‌ققه‌ و

ده‌ققه‌ به‌ پێش چركه‌ ده‌كه‌وی،

ئێمه‌ ده‌گه‌ینه‌ ڕه‌هایی

ده‌گه‌ینه‌ مه‌یدانی جه‌نگ

بێستانی ته‌ماته‌ سپییه‌ ڕه‌نگ تێنه‌گه‌ڕاوه‌كان. .

 (ئه‌گه‌ر هه‌ر كیسرایه‌ك بووایه‌

گرفت نه‌بوو

ئه‌گه‌ر هه‌ر سوڵتانێك

هه‌ر میرێك بووایه‌

گرفت نه‌بوو. .

به‌ڵام نه‌ هی ئێمه‌

كیسرایه‌ك و سوڵتانێك و میرێك نییه‌. .

ئاوڕ به‌ لای ڕۆژهه‌ڵاتی ده‌ده‌ینه‌وه‌

هه‌زار كیسرا

چاو زه‌ق بۆمان ڕاوه‌ستاون.

سه‌ر بڵند ده‌كه‌ین

سوڵتانه‌كانی گۆڕستانیش

لێمان هه‌ڵده‌ستنه‌وه‌. .

ڕوو بۆ باشور وه‌رده‌گێڕین

هه‌زاران هه‌زار شمشێری دوو ده‌م

هه‌ڵكێشراون. . )

چیا و مێرگ

به‌ قه‌ڵه‌مڕه‌نگی ئه‌وان

دروست نه‌كراون

ئاوی ڕه‌وان

ئه‌وان ڕێیان بۆ

هه‌ڵنه‌به‌ستووه‌

ئه‌وان شه‌پۆلیان،

به‌ گه‌ڵای سپیدار

نه‌به‌خشیوه‌

سێبه‌ر بگرن

ڕوناهی له‌ گیرفانی

تاریكایی بشارنه‌وه‌. .

ئه‌وان عاشق نین بتوانن

ڕێبه‌ندانان سه‌فه‌ر بكه‌ن.

ئاسمان نه‌با

له‌ زه‌وی ڕۆده‌چوون

زه‌وی نه‌با

كێلگه‌ی ئه‌سترییان

ده‌رزیئاژنی ده‌كردن

خۆ خۆری و شه‌رمنی ئێمه‌ش نه‌با

به‌ ته‌نیا ده‌مانه‌وه‌. .

ئای نهێنی سه‌رئه‌ندازی وجوود!

مردم ئه‌وه‌نده‌ی

ئادی ئه‌ستیران بكه‌م.

لێم بڕا ئه‌وه‌نده‌ی

ڕووبار و ده‌ریایان ئاو بده‌م. .

ئه‌وه‌نده‌ی دان به‌سه‌ر

جۆخین و خه‌رمانان وه‌ر بكه‌م

نه‌ ڕێگام دیته‌وه‌

نه‌ كۆده‌كانم پی كرانه‌وه‌. .

ئێستا بیابان چۆل نییه‌

شه‌به‌قی بۆ كپ كردن،

ئاگری ناو پووشه‌. . ته‌نیوه‌ته‌وه‌. .

ئێمه‌ش هاتووین

چیامان بۆ چه‌ند بیره‌ نه‌وتێك

چۆل كردووه‌

بی ڕۆح،

له‌ سه‌رابی بیاباندا

پاڵمان لی داوه‌ته‌وه‌. .

نه‌ قومی ئاوی شینكاڵه‌كانمان پێیه‌

نه‌ چه‌پكه‌ گوڵێكی كیوی

خۆمان به‌ بیر بێنێته‌وه‌. .

ڕووت و قووت

هاتووین چاومان بڕیوه‌ته‌ سه‌راب

سه‌راب و سه‌راب و سه‌راب. .

ڕه‌نگه‌ ئه‌وه‌ دوا عه‌شقمان بی

خوایه‌ وانه‌بی!

ڕه‌نگه‌ دوا جارمان بی

چه‌كه‌ره‌ی چرۆیان

كرانه‌وه‌ی گوڵان ببینین

خوڕه‌ی ئاو و قاسپه‌ی كه‌و و

جڕیوه‌ی مه‌لان ببیسین

خوایه‌ وانه‌بی

خوایه‌ با ئه‌وه‌ مۆته‌كه‌یه‌ك بوو بی

ڕاستی نه‌بی

بێین دار به‌ڕوو

له‌ ته‌نیشت بیره‌ نه‌وتان بڕوێنین

ئاسكه‌ كێویله‌كانی كوێستان

له‌ حه‌وزی نه‌فره‌تیی نه‌وت باوێین

خوایه‌ وا نه‌بی. .

شوباتی 2016

 

 

ئه‌و بابه‌تانه‌ی له‌ کوردستان نێت دا بڵاوده‌کرێنه‌وه‌، بیروبۆچوونی خاوه‌نه‌کانیانه‌، کوردستان نێت لێی به‌رپرسیار نییه‌.

نووسەرە کۆنەکانی کوردستان نێت
Open menu