كورد، طةلص كارتي بةدةستةوةية بؤ بةديهصناني مافةكانيان! ! ... هشام ئاكرةيي

 

زؤرجار كة داواي هةلَوصست دةكرصت بةرامبةر ثصشصلكاريةكان و هةأةشةكاني دذبةراني كورد و ئامادةنةبوونيان بؤ (ئيعتراف) كردن و دانثيانان بة مافةكاني طةلي كوردستان، أاستةوخؤ بير لة شةأي ضةكدراي دةكرصت و زؤركةس دةلَصن باش نية كورد لةم بارودووخةدا شةأبكات و ئةمريكيةكان لة خؤيان زوير و تؤأةبكةين.

بة ديتني بةندة، بةهصض شصوةيك هةلَوصست وةرطرتن و دةستبةكاربوون واتاي ثصويستي شةأي ضةكداري نية. شةأي ضةكداري كؤتايي هصنانة بة ديالؤطي هصمنانة و دانوساندن. هةلَوصست وةرطرتن ئةو كاتة واتاي شةأ دةبصت كة هيض أصطايةكي تري ئاشتيانة نةمابصت بؤ ضارةسةكردني كصشةكان و لايةني كوردي هةموو كارتةكاني فشاري خؤيان بةكاريانهصنابص.

دةسةلَاتداراني كورد و طةلي كوردستان ئةوةندة كارتيان بةدةسةتوةية بةلَام تاوةكوو ئيستا وةك (وةرةقة) و كاغةزي فشار بةرامبةر لايةني دذي مافةكاني طةلي كوردستان بةكارنةهصنراون. هةندص لةو كارتانة لةم كاتةدا أؤلَي (ضووكةر) دةطصرن بةلَام وةك دوشةشصكي مردوو و (ضووكةر) صكي سوتاو خةريكة كورد فرةيدةدةن. هةلبةتة ئةطةر ثصشوةخت ئةمريكا و حكومةتي عصراق و ثارتة عةربيةكان (ئيعراف) يان بة مافةكاني طةلي كوردستانيان كردبا، ئةو كاتة ثصويست نةدةكرا كورد ئةو كارتانة بةكاربصنن. بةلَام لةبةر ئةوةي ئةو لايةنانة ئامادةنين دان بة مافةكاني طةلي كورددا بنصن، بؤية لايةني كوردي ناضارة و دةبص ئةو كارتانة بةكاربصنصت. نةك تةنيا لةثصناو وةدةستهصناني مافةكاني طةلي كوردستان بةلكوو لة ثصناو أصطاطرتن لة شةأصكي تري ضةكداري مالَوصرانكةر. كةواتة ئةطةر لايةني كوردي ئاشتيخوازبصت دةبص دةست بة هةلَويستي سياسي بكات و هةموو لايةنةكان تصبطةيةنصت كةوا كورد كارتي بةدةستةوةية.

سياسةتي يان شةأ يان برايةتي، يان دؤست يان دوذمن، سياسةتصكي هةلَةية و مةرجةكاني سياسةتي سةردةم بةديناهصنصت. تاوةكوو ئيستا كورد زياتر يان شةأي كردوة و ثةناي بؤ هصزي ضةكدراي بردوة يانيش دؤستايةتيةكي بصتاميان كردوة كة زياتر خؤهةلَخةلةتاندن بووة نةك خوصندنةوةيةكي واقعيانةي بارودووخ لة سةر بنةماي ناسيني لايةني بةرامبةر.

وةك هةموومان دةزانين كورد خؤي كردوة بة بةشصك لة شةأي تيرؤري جيهاني نصوان ئةمريكا و ئيسلاميةكاندا. ئةم هاوثةيمانةتية دةبص دوويةني بصت و لة قازانجي ئةمريكا و كورددا بصت. بةلَام بةداخةوة هةموو زيان و زةرةرصكي شةأي دذي تيرؤر بةكورد كةوتووة بةبص ئةوةي هيض قازاجصكيان وةرطرتبصت. ئةمريكا بةبص هصض بةرامبةرصك كورد و خاكي كوردستان بة كاردصنصت وئةو بةكارهصنانة بؤتة جصطاري نةأازيبوون و تؤأةيي ئيسلاميةكان و مامةلَةي ئةمريكا و ئةمريكيةكان لةطةلَ كورد و كوردستان دةكةن.

تيرؤريستان و ئيسلاميةكاني توندأص طرنطي كورد و كوردستان بؤ سةركةوتني شةأي ئةمريكاي دذي تيرؤر دةزانن و لةسةر ئةو بنةماية دذايةتي كورد و كوردستان دةكةن. بةلَام تيرؤريستان دذايةتي ئةمريكيةكان ناكةن لةبةر كورد. كةواتة كورد قورباني شةأي دذة تيرؤري ئةمريكان. ئةمريكا ناضارة شةأي تيرؤر بكات بةلَام لةوانةية كورد لةم كاتةدا ثصويستي بةو شةأةي نةبصت.

دةركةوتني كورد لة بةرةي دذي تيرؤردا، ئةو شةأة لةنطةر و شةل دةكات و سةركةوتني ئةمريكا بةتايبةت لة عصراقدا دةخاتة مةترسيةوة. هةروةها لايةنة ئيسلاميةكان بةشصوةيةك بةهصزدةكات كة حكومةتي عصراق و هصزةكاني تر ناتوانن بةأصوةي بةرن و ضارةنووسي عصراق دةكةوتة مةترسييةوة و ئةو هةموو دولاأانةي كة لةو شةأة سةرفكراون بةخؤأايي دورؤن و عصراق دةكةوتة دةستي ئيسلاميةكانةوة. ئةو كاتة ئةمريكا ناضارة بةلةشكري خؤي ثشتطيري كورد بكات بؤ ئةوةي كوردستانيش نةكةوتة ذصردةستي ئيسلاميةكانةوة. كةوتني عصراق بة كوردستانيشةوة بةدةستي ئيسلاميةكانةوة واتاي نةماني ئيسرائيل و تصكضووني هةموو بةرذةوةنديةكاني ئةمريكاية لة ناوضةكةدا.

دةركةتني كورد لة بةرةي دذي تيرؤر واتاي ئةوة نية ببصتة دذي ئةمريكا. شيعةكاني عصراق لةبةرةي دذي تيرؤردا نين و ثةيوةندي باشيان لة طةلَ ئةمريكايان هةية و ئةمريكا زياتر لة كورد خةريكة مافةكانيان جصبةجصدةكات. كةواتة ئةمريكا جياوازي دادةنصت لة نصوان تيرؤريستان لة لايةك و ئةوانةي نايانةوصت لةو شةأةدا بةشداربن. كورد بة ئاساني دةتوانن بلَصن ئصمة ئةو شةأة ناكةين ضونكة ئصوة ثشتطيري تةواومان ناكةن. موقتةداري كوأي سةدر لةدواي كوشتني سةدان كةس نرخصك و قيمةتصكي زياتريان ثصدرا و هصشتا سوورة لة سةر ثشتطيري فةلوجيةكان و هصشتا لةبةرةي تيرؤداية. موقتةداي كوري سةدر كارتصكي شيعةكاني عصراقة و لةكاتي ثصويستدا بصترسانة بةكاريدصنن.

فةرةنسا و ئسثانيا و زؤربةي ولَاتاني ئةورثا لة بةرةي دذي تيرؤردا نين هةتتا توركيا هةولَ دةدات نةبصت بة بةشصك لة بةرةي دذي تيرؤر بؤ ئةوةي هاولَاتياني توركيا و تيرؤريستان أازي بكات. ئةوة ئةمريكا نية نايةلَصت توركيا لة عصراقدا بةشداربصت، ئةوة ثارتي ئيسلامي دةسةلَاتدارة نايةوصت بةشداربصت. هةروةها ئةمريكا لةبةر خاتري كورد هاوثةيمانصتي كورد، كوردستان ناثارصزيت بةلكوو ئةمريكا بةهةمان شصوةي كوردستان بةسرة و شارةكاني تري عصراق دةثارصزصت. ئةطةر كورد لةترسي توركيادا ناتوانن كارتةكاني خؤيان بةكاربصنن، ئةوة بة ئاساني دةتوانين بلَصن كةوا ئةمريكا و حكومةتي عصراق ناضارن عصراق بثارصزن. ئةطةر كورد بة فصدرالي أازيبن ئةوة توركيا دةيةوصت هةموو ولايةتي موسلَ بةشاري كةركوكيشةوة داطيربكات و ئةطةر عةربةكان بتوانن شةأ لةطةلَ كورد بكةن ئةوة ئةوان ناتوانن شةأ لةطةلَ توركيا بكةن.

 دروستبووني كوردستانصكي فصدرالَ بة كةركوكيشةوة باشترة بؤ عةربةكاني عصراق لة هاتني لةشكري توركيا. باشووري كوردستانصكي داطيركراو لةلايةن توركياوة باشترة لة فصدرالَيةتصكي بص كةركوك و ناوةأؤك. كوردستانصكي يةكطرتوو و داطيركراو باشترة لة كوردستانصكي فصدرالَي لةتلةتكراو و بص كةركوك.

ئةم أاستية داطيركةراني كوردستان دةزانن و بؤية كوردستانيان دابةشكردوة. هةر لةبةر هةما هؤكار نابص دةسةلَاتدارصتي كورد لة هةأةشةكاني هاتني توركيا بترسصت و ثصويستة بصترس خاوةن هةلَوصست بن

و كارتةكاني خؤي بةكاربصنصت ضونكة ئيستا كاتةكةيةتي.

دةركةوتني كورد لة بةرةي دذي تيرؤر ونزيكبوونةوةي لة هةلَوصستي ئةوروثا و شيعةكاني عصراق دةربارةي ئةو شةأة، ئةمريكا و حكومةتي عصراق ناضار دةكات دان بةمافةكاني طةلي كورددا بنصت و باشووري كوردستان لة مةترسي ئةو تيروريستانة أزطار دةكات.

كةواتة كورد طؤمةلَص كارتي بةدةستةوةية لةوانة: بةشداربوون يان بةشدارنةبوون لة هةلَبذاردنةكاندا، طرصدارن يان نةطرصداني هاوثةيماني بؤ هةلَبذاردنةكاندا، دووركةوتن لة بةرةي شيعةكان ضونكة ئةوان دةبنة حكومأان لةعصراق و دةبص لاوازبكرصن تاوةكوو دان بةمافةكاني كوورددا بنصن، طرصداني هاوثةيماني لة طةلَ سوننةكاني عصراق ئةطةر ئامادةبوون هاوكاري باشتر لة شيعةكان بكةن و ئةطةر ثصويستكرا دةركةوتن لة بةرةي دذي تيرؤر.

ثصويستة لايةني كوردي بة ئاشكرا باس لةو كارتانة بكات و لة أاطةياندني خؤياندا جةخت لةسةريان بكةن و ببصتة بةشصك لة شةأي سياسي كورد لةم قوناغةدا.

 

 بؤ ثةيوةندي لةطةلَ نووسةر:  karzan@spray.se

info@kurdistannet.org

ضاثيكة

كاتي بلآوكردنةوة 

www.kurdistannet.org