خؤثيشاندان بؤ رِيفراندؤم و هةلَوةستةيةك!. .  ....  يادطار رِةسولَ بالَةكي*

 

 يةكيَ لة دياردة مؤديَرنةكاني جيهاني ئةمرِؤ بة مةبةستي طةياندن و بلآوكردنةوةي دةنط بة رِووي دام و دةزطا و لايةنة جؤربةجؤرةكاني دةسةلآت، دياردةي خؤثيشاندانة. خؤثيشاندان بةو مانايةي كة ضةند كةسيَك لة شيَوةي دةستةيةك يان كؤمةلَة خةلَكيَك داواي ئةوة دةكةن كة لة رِيَطةي شةقام و بة ئاشكراو بة رِاشكاوييةوة طويَ لة قسة و ماف و داواكاريةكانيان بطيريَ. دةميَكة ليَرة و لةويَ دةبينين و دةبيستين كة خؤثيشاندان ض رِؤليَكي هةبووة لة طؤرِيني بارودؤخي ولآتان، لة بةرامبةريشيدا دةسةلآت يان ئةو لايةنةي خؤثيشانداني بةرامبةر كراوة ناضار بووة لة ئاست ئةو خواست و داواكاريانةي خةلَك بيَ و بة هةندي وةربطريَ.

 بةش بة حالَي كوردستان هةموومان لة بيرمانة كة ئةويَ رِؤذيَ خؤثيشانداني سةرتاسةريي خةلَكي كوردستان بة مةبةستي وةستان دذي لةشكركيَشي ولآتاني دةوروبةر، ض كاريطةريةكي ئةوتؤي دروست كرد، كاريطةرييةك كة تواني هةموو ئةو خةون و ئاواتانةي دوذمناني كورد ثووض بكاتةوة و ئامانجةكانيان بةدي نةيةت. لةو رِؤذةدا يةكدةنطي و يةكرِةنطي و يةكطرتوويي كورد واي كرد كة ئةوانةي ضاويان بة ئازاديي كورد هةلَناييَ، بزانن كورد ميللةتيَكي دةستةوةستان نيية و لة بةرامبةر ماف و داواكارييةكاني هةميشة دةجوليَتةوة و تيَدةكؤشيَ.

 ئةطةر بارودؤخي ئةويَ رِؤذيَي كوردستان ثيَويستي بةو خؤثيشاندانة كردبيَ، ئةوة ئةنجام دراو توانراش ئامانجي خؤي بثيَكيَ. بةلآم ئةمرِؤ دةبينين رِؤذ لة دواي رِؤذ رِووبةرِووي طؤرِانكاري زياتر و نويَتر دةبينةوة، كة مةرجة هةر تاكيَكي كورد لة بةرامبةرياندا خؤي بة بةرثرسيار بزانيَ و زؤر وردبينانة مامةلَةيان لةطةلَدا بكات. يةكيَ لةو دياردة و طؤرِانكارية تازانةي ئةمرِؤ لة طؤرِةثاني كوردي دا هةية و قسةي لةسةر دةكريَت، مةسةلةي رِيفراندؤم و رِاثرسي كردنة بة خةلَكي كوردستان بة مةبةستي دياريكردني ضارةنووسي خؤي لة لايةن خؤيةوة. رِيفراندؤم هةولَيكي زيرةكانةي كؤمةلَيَك خةمخؤر و رِؤشنبيري كوردة لةم قؤناغة هةستيارةدا، دةكريَ لة رِيَي ئةم مةسةلةيةوة ئةو ئاوات و ئامانجانة دياري بكريَن، كة خةلَكي كوردستان دةيانةويَ، جا هةر ضييةك بن. رِيفراندؤم لة زةمةني ئيَستا و لة زماني ديالؤطي ئيَستادا دياردةيةكي زيندووة و بة هةند هةلَدةطيريَ. ئيَمةي كورد دةكريَ سوود لة ولآتيَكي وةكو (تةيموري خؤرهةلآت) وةربطرين، كة ضؤن رِاثرسي كردن بة خةلَكي ئةو ولآتة بووة بناغةيةك بؤ طةيشتن بة سةربةخؤيي.

 ئاشكراية كة بةرنامةي كاري ليذنةي بالآي رِيفراندؤم لة كوردستان، كؤمةليَك هةنطاوي بة خؤوة طرتووة، يةكيَ لة كردة سةرةكيةكانيان هةلَمةتي كؤكردنةوةي ئيمزاي خةلَك بوو لة مةرِ رِاثرسي كردن، كة ئةمةش تا رِاددةيةكي زؤر ئامانجي خؤي ثيَكا و خةلَكي كوردستان لة هةموو لايةكةوة بة خؤشحالَي و بة ثةرؤشيةوة بة تةنط ئةم داواكاريية هاتن و دواجار نزيكةي (1700000) مليؤنيَك و حةوت سةد هةزار ئيمزا كؤ كرايةوة. بةلآم ئايا تا ضةند ئةم ئيمزاكردنةي خةلَك بةرامبةر لايةني ثةيوةنديدار كاريطةر دةبيَ و ضةندة طويَمان ليَدةطرن؟ ديارة ئةمة ثرسيَك بووة و رِووبةرِووي ليذنةي بالآي رِيفراندؤم خؤشي بؤتةوة و وةلآمي ئةوانيش هةردةم ئةوة بووة كة هةلَمةتي ئيمزا كؤكردنةوة سةرةتايةكة و شةرعيةت دانيَكي ديموكراتييانةية بةو خؤثيشاندانة سةرتاسةريةي كة دةبوو لة دواي هةلَمةتةكة لة هةموو كوردستان و لة هةر شويَنيَكي تريش كة كوردي تيا نيشتةجيَ بيت، بة ئةنجام بطةيةنريَت. بةلآم ئةوةي جيَطاي وةستان و هةلوةستة كردنة ئةوةية كة خاوبوونةوةيةك و نارِيَكييةك لةم هةنطاوةدا بةدي كرا، ئةويش بةوةي كة لة رِيَكةوتي 21/2/2004 لة زؤربةي شارة كورد نشينةكاني ئةوروثا و ئةمريكادا خؤثيشاندانةكة كرا، بةلآم شارةكاني كوردستان بة ثيَضةوانةي ئةوان كث و خامؤش بوون و ئةو ضةكة كاريطةرةي كة دةبوو بةكارهيَنراباية، بة كار نةهيَنرا. دةكريَ بثرسين بؤضي لة يةك كات و ساتدا لة شارةكاني كوردستانيش شانبةشاني هةر شويَنيَكي تر كة كوردي ليَية خؤثيشاندان نةكرا؟ ئةطةر وةلآمي ئةو ثرسيارة نةبووني ئاسايش و ئارامي بيَت لة شارةكاني كوردستان، ئةوة لة خؤيدا ئةم وةلآمة ثرسيارطةليَكي تر ديَنيَتة ئاراوة، دةثرسين خؤثيشاندانيَك كة رِةنطة لة بارودؤخي ئةمرِؤي كوردستاندا كاريطةرييةكي طةورةي هةبيَت، رِةواية بة بيانووي نةبووني ئارامي وازي ليَ بهيَنريَت؟ خؤثيشاندانيَك كة ثةيوةست بيَت بة ضارةنووسي ميللةتيَك، دةبيَت بة هيَرشيَكي تيرؤرستان سلَي ليَ بكةينةوة؟ لة كاتيَكدا كة دةكريَ رِيَ و شويَني ئاسايشيي وا بطردريَتة بةر، كة رِيَ لة هةموو هيَرشيك بطريَت. بؤية دةلَيَم رِاستة تيرؤرستان و ئةوانةي كة ضاويان بة رِووناكي هةلَناييَ و جطة لة تاريكي و مردن و طرياني خةلَك هيضي تريان خؤش ناويَ، هةميشة لة سةنطةردان بؤ كوذاندنةوةي مؤمةكان و وةراندني طولَةكان، بةلآم دةكريَ ئيَمة وةك ميللةتيَكي تامةزرؤي سةربةخؤيي، كة ئامادةنين لة تؤزقالَيَك لة مافةكانمان بهيَنين، ورياترو وردبينانةتر بين و لة هةمانكاتدا لة ئاستي ئةو طؤرِانكاري و ثيَويستية هةنووكةييانة دابين كة كوردستان وةك نيشتمان و كورد وةك نةتةوة رِووبةرِوويان دةبيَتةوة. ئةمرِؤ كة كوردستان بة دةستي تيرؤرستان بريندارة، نابيَ وامان ليَ بكات لة ثيَويستييةكي هةنووكةيي كة خؤثيشاندانيَكي سةرتاسةريية بؤ رِيفراندوم ساردمان بكاتةوة. بؤية وةك تاكيَكي كورد دةخوازم ئةو خؤثيشاندانة بة ئةنجام بطةيةنريَت و لة بةرامبةريشيدا هةولَي زياتر بةطةرِ بخستريَن بؤ ثاراستني ئاسايش و ئارامي و لة ضوارضيَوةي بةرنامةيةكي تؤكمة لة رِووي ئاسايشةوة ئةو خؤثيشاندانة ئةنجام بدريَت، كة رِيَ لة هةموو كردة تيرؤرستي و خؤكوذيةكان بطريَ. خؤ ئةطةر خوانةخواستة كردةيةكي خؤكوذيش ئةنجام بدريَ ئةوة لة سةر شةقام و لة دةرةوة ئةو كاريطريةي نابيَ كة لة هؤلَيَكدا هةيةتي و دواحاريش خويَني هةر تاكيَكمان لة خويَني قوربانياني كارةساتي (1) ي شوبات ثيرؤزترنيية و دةبيَ شانازيش بةوةوة بكةين كة بة خويَنمان، ميللةتي كورد هةنطاويَك لة سةربةخؤيي نزيكتر دةبيَتةوة.

*ماستةر لة ئةدةبي كورديدا

yadgarbalaky77@yahoo. com