لةسةر ئيزني حةمةشوان: بؤ ح’’. ’’س’’. سؤران .....سةلاحةالدين عباسي

 

15-12-2003 00:15

 

 أؤذي 10/12/2003 لةسةر سايتي كوردستان نصت بابةتصكي مامؤستا ح. س. سؤرانم لةذصر ناوي (حةمةشوان بؤ كوذرا؟!) دا خوصندةوة. بصطومان ناوةرؤكي بابةتةكة طؤشةيةكي (با زؤر بضووكيش بص) لة ذياني ثأ لة ئصش و ئازاري خةلَكي كوردستان بة طشتي و طةنج و لاوةكاني بةتايبةتي دةرخستووة، بةلآم بة بأواي من بابةتةكة ضةندين هةلَةي بةرضاوي جؤراوجؤر، لةوانة ضةند هةلَةي زةقي زمانةواني و أصزمانيي، تصدابوون كة ثصم وابوو و بازدان بةسةرياندا باش نية بةتايبةتيش كة خاوةني بابةتةكة (مامؤستا ح. س. سؤران) ، مامؤستاي زماني كوردي’ية لة زانكؤ و بة يةكصك لةوانةي لة زمانةواني و أصزماني كوردي’دا شارةزان، دادةندرص. هةر بؤية لةطةلَ أصزي زؤرم دا بة ثصويستم زاني ئاماذة بة هةندصك لةو هةلآنة بكةم، كة هيوادارم ئةطةر لةجصي خؤيان دابوون بة سينطصكي فراوانةوة وةربطيرصن و ئةطةريش نا أوونكردنةوةيان لةسةر بدرص.

 1- نووسةر لة دصأي دووةمي بابةتةكة’دا دةنووسص (. . . ضون لةثاش ئةوةي بابي عومري خواي بةجص هصنابوو. . . .) . هةركةس لة كوردةواري دا ذيابص دةزانص كة ئةم دةستةواذةية بةم جؤرةية: (عةمري خواي بةجص هصنا) واتة (ئةمر) ي خواي بةجص هصناوة و مردووة، نةك بةو شصوةي لة بابةتةكةدا هاتووة كة دةبصتة عةمر (تةمةن) ي خواي بةجص هصناوة. بةلاَم ثصم واية ئةمة يةكصك لةو هةلَة ضاثية زؤرانةية كة لة بابةتةكةدان.

 2- (. . . لةباتي ئةوةي بةناوي زخة بصوةذني دايكي’يةوة بانطي لص بكةن حةمةي زلَصخا، هةر ثصيان دةطوت حةمةشوان. . .) . ماناي ئةم وشانة بةتايبةتي بةكارهصناني دةستةواذةي (لةباتي ئةوةي. . .) ئةوة دةطةيةنن كة هةركةس لة كوردستان دايكي مرد و هةتيو بوو دةبص بةناوي دايكيةوة ناوبنرص، ضونكة بةكارهصناني دةستةواذةكاني (لةباتي ئةوةي. . .) ، (لة جياتي ئةوةي. . .) ، (لةبري ئةوةي. . .) و زؤري ديكةي لةم بابةتة كاتصك بةكاردصن كة بؤ نموونة: دةبوو فلآنة شت بكرص بةلآم لةجياتي ئةوة فيسارة شت كرا. لصرةشدا ئةوة دةطةيةنص كة دةبوو ثصي بلًَصن حةمة زلَصخا بةلآم وايان نةكرد و ثصيان دةطوت حةمة’’شوان.

 ئةم شصوة ناولصنانةش مةرج ني’ية هةميشة وابص، واتة مةرج ني’ية هةميشة هةتيو بةناوي دايكيةوة ناوبنرص تا حةمة’’ش بة حةمة زلَصخا ناوبنرص.

 3- (. . . شوتني سيثالَ و شت بةسةر شانيةوة بوو. . . .) . شت بةسةر شانةوة بوون ماناي واية كة لة باري (فيزيكي) ’يةوة بةسةرشانةوةية واتة وةك ثةأؤيةك، كاغةزصك، . . . شتصكي لةو جؤرة بةسةر شانيةوةية. باشتر وابوو بنووسرص (شوتني سيثالَ و شت لةسةر شاني بوو) واتة وةك ئةركصك يا كارصك لةسةر شاني ئةو بوو كة جصبةجصي بكا.

4- (. . . . هصندة سارد بوو، تفت بة عاسمانةوة هةلآوصشتباية، دةيبةست. . .) . دةستةواذةكة بةم جؤرةية (تفت هةلآوصشتباية، بة عاسمانةوة دةيبةست) ، نةك بةو جؤرةي لة بابةتةكةدا هاتووة. (هةلآوصشتن) ي تف كارصك يا فرمانصكة كة هةميشة لة عاسمان واتة هةوادا أوودةدا بؤية ثصويست ناكا بطوترص كة لة عاسماندا هةلآوصشتراوة.

 5. (. . . . . . بة أؤذانة هةزاران هةزار كةس دةبوونة دةستةضيلةي. . .) . أاستة ئةو شةأة داسةثاوةي كة نزيكةي 8 سالَي خاياند بوو بةهؤي كوذران و برينداربوون و كةمئةندام بووني ضةند ملوصن خةلَك كة زؤربةيان بص’تاوان و فةقير و هةذار و لةوانةش بةشصكي بةرضاويان خةلَكي كوردستان بوون، بةلآم بصطومان (هةزاران هةزار) يش لة أؤذصكدا نةبوونة قورباني و دةستةضيلة. ضونكة هةزاران هةزار لاني كةم دةكاتة يةك مليؤن قورباني لة أؤذصكدا!. كة ئةمةش جصطةي ثرسيار و سةرسوأمانة. وا ثص’دةضص لة طةورةيي و ترسناكيي كارةساتةكاني شةأةكة و زؤريي قورباني’يةكاني، نووسةر زؤر وردةكاريي لة بةكارهصناني (هةزاران هةزار) دا نةكردبص.

 6- (. . . حةمةيان دا بة هصلَي بةرةوة (موقةددةم) ي جةنط و وةك سةربازي كؤمةك تؤثضي، لةسةر تؤثصك داياننا. . .)

وشةي (بةرةوة) لة زؤر ناوضةي كوردستان بة تايبةتي لة أؤذهةلآت بةكاردةهصنرص كة بة ماناي (خوارةوة) دص، بؤية بةكارهصناني لةم جصطةيةدا لة جياتي (ثصشةوة) ماناي أستةكة تصك دةداو دةيكات بة: حةمةيان دا بة هصزي خوارةوةي جةنط. ئةطةر مةبةستي نووسةريش لة (بةرةوة) ئةوة بص كة (بةر) بة ماناي ثصش و ثاشان لةطةلَ ثاشطري (ةوة) لصكبدرص تا ماناي ثصشةوة بدا، ديسان هةر ناتةواوة ضونك (بةر) (كة لة بةشي باشوري رؤذهةلآتي كوردستان زؤرتر بةكاردةبرص و ماناي" ثصش" دةطةيةنص) ثصويستي بة ثاشطري (لة) هةية و بة بص ئةو بةكار نايةت ئةو كاتيش ماناي (ثصشةوة) نادا و مانايةكي ديكة دةبةخشص، وةك: بةر لةوة من بصم ئةو هاتبوو. بةر لةوة شةرةكة دةست ثص بكا من ضووم (أؤيشتم) .

بة كورتي: (بةر. . . لة) ئاوةلَفرمان واتة (ظرف زمان) ة و بؤ كات بةكاردص نةوةكو بؤ شوصن، بصطومانيش كاتصك نوسةر (بةرةوة) ي بةكار هصناوة مةبةستي ثصي شوصنة نةك كات.

باشة كاتصك لة زماني كورديدا بؤ نموونة وشةي (ثصشةوة) هةية كة بؤ ئةو جصطةية زؤر طونجاو و ئاسان و ثأ مانا ترة، ض ثصويست دةكا ثةنا بؤ وشةي (بةرةوة) ببرص كة ماناي رستةكة تصك دةدا و لة هةمان كاتيش’دا نووسةر ناضار دةكا بؤ روونكردنةوةي ماناكةي ثةنا بؤ وشةي (موقةدةم) ي رةق و تةقي بصطانة بةرص.

 لة هةمان رستةدا (. . . . . وةك سةربازي كؤمةك تؤثضي، لةسةر تؤثصك داياننا. . .) ثصويست نةبوو ديسان وشةي (سةرباز) بة كارببرص ضونكة ثصشتر هاتووة كة حةمةشوان بة زؤريي بة سةرباز طيراوة و نووسةر طوتةنيش داويانة بة هصلَي بةرةوة (موقةددةم) ي جةنط. ئاشكراشة يةكصك لة بارودؤخصكي ئاوا و لة طؤأةثاني شةأ و لة هةمان كاتيش دا لة سةر تؤث دابنرص هةر دةبص (سةرباز) بص، بؤية طوتنةوةي وشةي (سةرباز) لةو جصطةيةدا زيادةية، دةتوانرا تةنها بطوترص (. . . . وةك كؤمةك تؤثضي، لة سةر تؤثصك داياننا. . .) و ماناي تةواوي خؤي دةبةخشي.

 7- (. . . . سةنطةريان طرتبوو ضاوةأصي فةرماني هصرش و مةتةرصز بوون. . . .)

 (مةتةرصز) واتة (سةنطةر) كة ثصشتر طوتراوة سةنطةريان طرتبوو، دةكرص بطوترص ضاوةأصي فةرماني هصرش هةلَمةت’بردن بوون، بةلآم دةبص مةبةستي نووسةر لة فةرماني مةتةرصز ضي بص؟ ئةطةر مةبةست لة طرتني مةتةرصز (سةنطةر) ة ئةوة ثصشتر طوتراوة كة سةنطةر طيراوة، ئةطةريش نووسةر بة هةلَة لة ماناي (مةتةرصز) طةيشتووة ئةوة شتصكي ديكةية.

 8- (. . . . ئةو شةوة بص تةق و تؤق أؤذ بؤوة. . . . .)

ثصشتر لة هيض جصطةيةكي بابةتةكةدا وشةي شةو يا هاوماناكاني بةكار نةهاتوون تا دواتر بطوترص (ئةو شةوة بص تةق’وتؤق رؤذ بؤوة) ، نووسةر باس لة كام شةوة دةكا كة بص تةق و تؤق و شةأ تص’ثةأ بووة، بؤية خوصنةر حةقيةتي بثرسص كام شةوة بةسةرضوو؟.

 9- (. . . . دةست بةجص حةمةشواني سةربازي ئصران. . . . .)

ثصشتر طوتراوة كة حةمةشوان بة زؤر بة سةرباز طيراوة و بةرةو شةأ أةثصضةك دراوة. ئةم أستةية وا لة خوصنةر دةطةيةنص كة حةمةشوان لة سةر ويست و ئارةزووي خؤي بووة بة سةربازي ئصران. باشتر و جوانتر نةبوو بنووسرص حةمةشواني بة زؤر بة سةرباز طيرا و يا بة زؤر بة سةرباز كراو ؟؟!

 10- (. . . . . طوللةيةكي خست و داي لة سةر دلَي حةمةشواني ئامؤزاي خؤشةويستي و دةست بةجص حةمةشواني سةربازي ئصران، بة ئصش و ذانةوة، لةسةر هيض و بؤ ديفاع لة بةشصك لة وةتةني عةرةبي، بة طوللةي خةباتي ئامؤزاي خؤي، لة شةأصك دا كوذرا، . . .) .

 رستةيةكي دوور و درصذ و ثأ لة كؤما (،) كة خوصنةر ماندوو دةكا. لةهةمان كات دا دةستةواذةي (بؤ ديفاع لة بةشصك لة وةتةني عةرةبي) دةطةأصتةوة بؤ (خةبات) ي ئامؤزاي حةمة، كةضي ئةم دةستةواذةية خؤي خستؤتة نصوان (لة سةر هيض) و (بة طوللةي خةباتي ئامؤزاي خؤي) كة هةردووكيان دةطةأصنةوة بؤ حةمة. بصجطة لةوة (لةسةر هيض) و (بؤ ديفاع لة بةشصك لة وةتةني عةرةبي) كة يةكةميان تايبةتة بة (حةمة) و دووةميان بة (خةبات) ، هةردووكيان بة ئامرازي ثةيوةندي (و) بة يةكةوة طرص دراون كة ئةمةش نابص ضونكة ئامرازي ثةيوةندي لة نصوان دوو يا ضةند شت دا دادةنرص كة ئةو دوو يا ضةند شتانة ثةيوةنديان بة يةكةوة هةبص و بطةأصنةوة بؤ يةك شت.

 

 بة بؤضووني مني خوصنةر ئةمانة ضةند هةلَةيةكي ناو بابةتةكةي مامؤستا ح. س. سؤران بوون، كة لام واية زؤر زةق و بةرضاون و ئةطةر حةمةشواني راستةقينةش بابةتةكةي خوصندبايةوة بة ئاساني هةستي ثص دةكردن. منيش وةك خوصنةرصك هةستم ثص كردن و بة ثصويستيشم زاني تص بيني خؤميان لةسةر بلَصم.

لةطةلَ أصزي زؤرم دا.

 

awat1989@yahoo. com