نووسةر ئةطةر خاوةني جيهانبيني و ديدي خؤي نةبص  ناتوانص دةقيَكي سةركةوتوو بنووسيَت

طفتوطؤيةك لةطةلَ شيَرزاد حةسةن

سازداني/ئارام سةديق

 

19-11-2003 19:16

يةكيَك لةو ضيرؤك نووسة جدييانةي كة لةهةشتاكاني سةدةي رابردووةوة دةنطيَكي دياري ضيرؤكي كوردية (شيَرزاد حةسةن) ة، كةخاوةني ضةند كؤمةلَة ضيرؤكيَكةو هاوكات ضةند كورتة رؤمان و رؤمانيَكي هةية، دوا بةرهةمي (شيَرزاد حةسةن) رؤماني (تةمي سةرخةرةند) ة كة لةضةند مانطي رابردوودا بلصوبوويةوةو لةنيَوةندي رؤشنبيري كورديدا هةندص طريَي دروستكرد لةمةرِ ضؤنيَتي كاركردني نوسةر، بؤ ئاشنابوون بةرِووة نهيَنيةكاني ئةو بةرهةمةو ضةند بابةتيَكي تر بةم ثرسيارانة بةسةرمان كردةوة…     *

 

فةرهاد تامندالَة خةون بةطةورةبوونةوة دةبينص، كةطةورةش دةبص هةموو هةولَةكاني ئةوةية ضؤن جاريَكي تر بطةرِيَتةوة نيَو مندالَي و يادةوةريةكاني، من هةست دةكةم مرؤظ بةردةوام يان لةشتيَك رادةكات، يان بةدواي شتيَكدا رادةكات، ئاخؤ ئةم حالَةتة نةهامةتية يان هؤيةكة بؤ ئةوةي مرؤظ بذي، بةواتايةكي دي بةشتيَكةوة سةرقالَ بيَت بؤئةوةي بص واتاييةكاني ذياني بيربضيَتةوة، تؤ ويستووتة ئيش لةسةر كام ديوي ئةم مةسةلةية بكةيت…؟

 

 

·         بةشيَك لةثرسيارةكةت زؤر راستة، كةفةرهاد تامندالَة خةون بةطةورةبوونةوة دةبينص، بةلَكو ئةوة فةرهاد نيية،  هةموومان لةمندالَيةوة كةسةيري دونياي طةورةكان دةكةين،  هةست دةكةين ئةوان بةختةوةر ترن لةئيَمة، ضونكة بةهيَزترن، هؤشمةندترن، بةدةسةلاَت ترن، ثارةدار ترن،  برِيار دةر خؤيانن، بؤية مندالَ هةست دةكات ئةطةر طةورة بيَت هةمان ثلةو ثايةي طةورةكاني دةست دةكةوص، بؤية خةون بينين بةوةي طةورةبيَت و لةدؤخي مندالَي دةرضيَت لةكةلتوري ئيَمةدا خةوني هةموو مندالَيَكة، بؤية ئةطةر لةرِووي سايكؤلؤذيةوة سةير بكةين، مندالَ ئةو رةفتارانة دةكات (ض كورِ و ض كض) كةطةورةكان دةيكةن، يان لاسايي دايك و باوك دةكةنةوة، كض ثيَلاَوي دايكي لةثيَدةكات،  كورِ جطةرة دةكيَشص، يان بةرلةوةي مووي ليَبيَت دةست بةرِيش تاشين دةكات، لاي ئيَمة مندالاَن زؤر ضةوساوةو فةرامؤش كراوو لاتةريكن، هةميشة خةون بةوةوة دةبينن كةبيَنة ناوةند، بيَنة شويَنيَك كةهيَزي خؤيان بةكار بهيَنن، يان ئةطةر لةرِووي سايكؤلؤذيةوة قسة بكةين بؤ ئةوةي (بةلَصونةخيَر) بةئارةزووي خؤيان بيَت، بةلاَم هةمان شت بةنيسبةت ئيَمةي كورد نةهامةتية، كةطةورة دةبين ض لةمندالَيدا، ض لةطةورةييدا لةكؤمةلَطةي ئيَمةدا بةجؤريَك لةجؤرةكان بةشمةينةت و دؤرِاوين، بيرورِاي تةواوم واية كةئيَمة ض مندالَيمان ض طةورةييمان دوو دؤخي زؤر قورسن و ثرِ ئازارن، بؤية فةرهاد وةختص خةون بةطةورةبوونةوة دةبينص لةماناي طةورةبوون نازانص، بةلاَم ثاشان هةستدةكات كة طةورةبوون ضةندة درؤيةكي طةورةية وةكو خؤي دةلَص ئةفسانةية، ضونكة مرؤظ بةمندالَي كؤمةلَص خةوني هةية ليَت ناطةرِيَن بيهيَنيتةدي، بةلاَم وةختص طةورةدةبيو دةتةوص ئةو خةونانة بهيَنيتةدي ناتواني،  بةدةليلي ئةوةي بةدريَذاييي رؤمانةكة (فةرهاد) خةوني طةورةبوونة كة دةزانين فةرهاد شوانة، شوانيش كة طةورة دةبص يان دةبيَتة ثيَغةمبةر، يان بةعاشق، يان بةشاعير،  بةلاَم فةرهاد نابص بةهيض و سةفةر دةكات بةو ئوميَدةي كةببيَتة عاشقيَكي طةورة، يان ببيَتة شاعير، يان ببيَتة ثيَغةمبةر، ثيَغةمبةر بةو ماناية مةبةستمة كة ثةياميَكي هةبص، واتة مةبةستم ثةيامبةرة، فةرهاد كة لةسةفةر ديَتةوة هةموو زةمةني ون بووة، ض مندالَيو طةورةيي،  بووني خؤي نةبووة، بةدريَذايي ئةو رؤمانة دةمةوص باس لةوة بكةم ض دةزطاي ثةروةردة ض دةزطاي خيَزان، ض قوتابخانةو ض مزطةوت ض خانةكاني تر، ليَرةو لة رؤذئاواش هيض كاتيَك جيَطات ناكاتةوة، فةرهاد رادةكات بةدواي بةديهيَناني خةوني داثيرةي، بةلاَم ناتوانص ئةو خةونة بةدةست بيَنص، بؤية دةست بةتالَ و مايةثووض دةطةرِيَتةوة، سةرةتاي رؤمانةكة طةرِانةوةي فةرهادة لة رؤذئاواوة كة دةيةوص بةدواي ئةو زةمةنة ونبووةدا بطةرِص كة زةمةني حةقيقةتي ئةو بووة، لةمندالَيدا هةستي دةكرد دةذي لةنيَو سروشتداو عةشقي هةبوو لةطةلَ هاوثؤليَكي خؤيداو كةمةبةستم ليَرةدا لةعةشق ئولفةت بوون، يان هؤطربووندان هةبوو لةنيَوان ئةوو شيريندا، زؤر كةس واتيَدةطات ئةوةي من باسي دةكةم ضيرؤكي عةشقي شيرين و فةرهادة، بةلَص ئةوة ضيرؤكي عةشقي شيرين و فةرهادة،  بةلاَم شيرين و فةرهاديَك لةمندالَيدا لةدؤخي هؤطر بووندا نةك دؤخي عةشق، نةك دؤخي خؤشةويستي كة طةورةكان هةستي ثيَدةكةن، ئةطةر لةمندالَ بطةرِيَيو زوو ئيرؤسيةتي ذياندؤستيو جوانثةرستي تيَدا نةكوذي، مندالَ بةهةردوو رةطةزةوة بؤي هةية كةسيَكي لةدةرةوةي خؤي خؤش بويَت،  ئيَمة زؤرجار طالَتةمان بةوة هاتووة كةمندالَ قودرةتي ئةو ئيشةي هةبص، بةلاَم بةدريَذايي ئةو دةقة دةمةوص بلَيَم مندالَ توانايةكي بي ثاياني هةية بؤ ئةوةي كةسي دووةمي خؤش بوص، ئةم قسةيةش لةطيرفاني من نةهاتؤتة دةرص زؤربةي دةروون زانةكان برِوايان واية مندالَ هةموو دؤخةكاني ئولفةت و جواني دةفامص، بةلاَم بةثيَي تةمةني خؤي و ئةو هيَزو توانا رؤحيةي كةهةيةتي، بؤية من دةطةرِيَمةوة خالَي سةرةتا كةتؤ دةلَيَي لةشتيَك رادةكات، يان بةدواي شتيَكدا رادةكات، دةكريَت بلَيَم ئةو بةدواي ثةياميَكدا رادةكات و طةورة دةبص، بةلاَم وةك لة رؤمانةكةدا دةردةكةوص ئةو لةشويَنيَكدا لةناو تةمدا ون بووة، تةم لةوص بؤمن دؤخيَكي زؤر تةعبيريةو رةمزية،  دووشت زؤر بةرةمزي باسكراون، ئةوانيش تةم و خةرةندة، كة ثيَمواية تةم لةناو رؤحي هةريةك لةئيَمةدايةو خةرةنديش ئةو هةلَديَرة هةزار بةهةزارةية كةناخي مرؤظةكاني داطيركردووة، لةكؤتايي رؤمانةكةدا دةمةوص كةبلَيَم ئةوة قورسايي حيكايةتةكاني نةنكي فةرهادة كةوادةكات بةدواي ثةياميَكدا بطةرِص، لةكؤتايشدا خويَنةر وا بةجيَديَلَم ئايا نةنكي فةرهاد دةمرص، دةخنكص، ئايا دةخةوص؟ دةمةوص بةئاماذةي شكانةوةي نةنكي فةرهاد بةسةر (فةرهاد) دا ئةوة بلَيَم كة قورسايي حيكايةتةكان (فةرهاد) ي خنكاندووة،  فةرهاد بةدواي حيكايةتيَكدا ويَلَة كة حيكايةتي نةنكيةتي، ليَرةدا حةزدةكةم قسةي نووسةريَكي نةمساوي بهيَنم كةدةلَي (ئةوة ئيَمة نين كةعاشق دةبين، ئةوة حيكايةتةكانة وامان ليَدةكات كةخةيالَ دةكةين رؤذيَك طةورة دةبين و عاشق دةبين) . رةنطة خةونةكةي فةرهاديش ئةوةبص كة رؤذص دصو طةورة دةبصو ئةو حيكايةتانةي لةلايةن نةنكيةوة لةميَشكا ضيَنراون بيَتةدي، من دةمةوص ئةوة بلَيَم ئيَمة ئةوةندة دؤخيَكي ناجؤرو نالةبارة ئيَمة هةرضةندة سةرسةخت بين ناتوانين كةميَك ئةو خةونانة بيَنينةدي.  *كةواتة دةتوانين بلَيَين مرؤظي رؤذهةلاَتي بةردةوام لةناو تةم و مذيَكي ثرِ هةلَديَردا دةذي؟ -

 

بيَطومان كةمن دةلَيَم (تةمي سةر خةرةند) كةثيَم خؤش نيية دةقةكة شي بكةمةوة، بةجؤريَك لةجؤرةكان دةمةوص بلَيَم ئيَمة هيَشتا زؤر ساواين زؤر بضكؤلةين وندةكريَين و شتيَك نيية بةناوي خوديَكي سةربةخؤو ئازادبص، بةلَكو من بةردةوام قةناعةتم واية قورسايي ئةو كةلتورةي تيَيدا دةذين كةلتوريَكي دلَرِةقةو بواري خةيالَ نادات و ضةندين جار دووبارةم كردؤتةوة كةئةم حيكايةتةي من (كةدةكرص ناوي حيكايةت بيَت) كوشتني ئيرؤسيةتة لةمندالَدا، ئةطةر رؤماني (ثيَدةشتي كارمامزة كوذراوةكان) كوشتني ئيرؤسيةت بص لة طةورةبوون و كاملَيدا، ئةوا من دةمةوص بطةرِيَمةوة بؤ كوشتني ئيرؤسيةت و جوانثةرستي لة كةلتوري ئيَمةدا.  *ليَرةدا دةكري بثرسم خالَي بنةرِةتي جياوازي (تةمي سةر خةرةند) و (ثيَدةشتي كارمامزة كوذراوةكان) ضيية؟ -

 

·         -خالَي بنةرِةتي جياوازي ئةوةية لةتةمي سةرخةرةندا باس لة كوشتني ئيرؤسيةت دةكةم لةتةمةنيَكي زؤر كةمدا، بةلاَم لة (ثيَدةشتي كارمامزة كوذراوةكان) دا ئولفةت بوون و خؤشةويستي ديسانةوة مةحالَة، باس لةمةحالَ بووني خؤشةويستي دةكةم لةكةلتوري ئيَمةدا، ئولفةت بوون و خؤشةويستيو جوانثةرستي لاي ئيَمة لةتةمةنيَكدا دةكوذرص كةزؤر ساواين، لةكارمامزةكاندا ديسان باس لةمةحالَبووني خؤشةويستي دةكةم لةكاتيَكدا كة مرؤظةكانيشي كاملَن، من نامةوص سةرضاوةكاني ئيرؤسيةت بطةرِيَنمةوة بؤ وةختي خؤناسين كةلةكوردةواريدا بةبالَق بوون ناسراوة، بةلَكو من قةناعةتم واية جوانثةرستي لةمندالَيشدا هةية، وةك ضؤن لةطةورةكانيشدا هةية، بةلاَم كةلتوري ئيَمة هيَندة دلَرِةقة لةهةردوو قؤناغةكة ضاوديَري دةكات لةهةردوو قؤناغ تابؤي بكرص دةيكوذصو هةموو دةزطا كؤمةلاَيةتيو سياسيو ثةروةردةييةكان و بطرة خانةوادةو خيَزانةكان هةمووكات كردةيان لةسةر كوشتةي ذيان دؤستية لةئيَمةدا،  هةركاتص سةر لةهيَلكة جوقا ئةو ضاوديَرةو لةهةولَي كوشتني ئةو رؤحةداية.  *لةشويَنيَكي تةمي سةر خةرةندا باس لةذووري بص ثةنجةرةي خوشكةكان دةكةيت، دةتةوص بةو دةستةواذة تيذ تيَثةرِة ضي بةخويَنةر بلَصي؟ -

 

·         -سادةية، لةبةرئةوةي ذنان و كضاني ئيَمة لةبةنديخانةيةكي طةورةدا ذيان دةطوزةريَنن، مالَةكان بؤ دايكان و خوشكان و ذنان و كضاني ئيَمة جطة لةبةنديخانةيةك هيضي تر نييةو هيض ثةنجةرةيةك نيية لةويَوة ئةوان بةرةو داهاتوويةك برِوانن و ئاسؤيةك ببينن، بةلَكو ئةوان لةذووري بص ثةنجةرةدان، ثاشخاني كةلتوري ئيَمة كةئاينة بمانةوصو نةمانةوص حةرةمسةراي هةية، جياكردنةوةي نيَرو مصي هةية،  بةدريَذايي ئةو دوو دةقة (تةمي سةر خةرةندو ثيَدةشتي كارمامزة كوذراوةكان) ديسانةوة باس لةوة دةكةم ضةندة ديواريَكي ئةستوور هةية لةنيَوان نيَرو ميَدا، ضةندة مةحالَة نزيكبوونةوة لةيةكتري، ضةندة مةحالَة ناسيني يةكتري، قةناعةتم واية كضةكان هيَشتا ساوان لةثشتي ذوورو ديوارو زيندانةكاندا بةند دةكريَن، زينداني كردني ئافرةت لةكةلتوري ئيَمةدا زؤرة، هةرضةندة دةيانبيني بةسةر شةقامةكاندا دةرِؤن، بةلاَم لةناخياندا بةندن و زيندانيَك لةناو خودي هةريةكيَك لةئافرةتاني ئيَمةدا هةية، ئةو زيندانانة لةمندالَيةوة لةطةلَ ئةو كضؤلاَنةدا طةورة دةبص، ئةو كضة بؤ هةركوص برِوات لةطةلَيداية، تةواو قةناعةتم بةو قسةيةي خؤم هةية كةهةر ئافرةتة لةكةلتوري ئيَمةدا زيندانيَكي تاريكة، ريَطاي نادريَت، خؤيشي برِوانيَتة ئةو تاريكاييةي خؤي.  *تؤ وةك ضيرؤك نووس و رؤمان نووس ئةو بنةمايانة ضين كةبؤ ثؤليَن كردني بةرهةمةكانت لةنيَوان ضيرؤك و رؤماندا ثشتيان ثص دةبةستي، بةواتايةكي تر ئايا ناتوانين (تةمي سةر خةرةند) بةضيرؤكي دريَذ بزانين؟ -

 

·         -رةواية وادةلَيَي، من برِوام بةذانرة ئةدةبييةكان نةماوة بةشيَوةيةكي كلاسيكي، من ريَزي ئةو ثايانة ناطرم كةضيرؤك لةرِؤمان جيادةكاتةوة، دةكرص بةهةردووكي بوتريَت دةق، دةكرص بةضيرؤكةكانم بلَيَن دةق، رؤمانةكانيش دةكرص بةرؤمان و ضيرؤك و حيكايةت بخويَندريَنةوة، دواجار لاي من ئةوة طرنطة ئايا من رستةيةكم وتوة، ئايا من بيرؤكةيةكم طةياندووة، ئايا من كؤمةلَة كاراكتةريَك كة لةكؤمةلَطةي ئيَمةدا هةية هيَناومة شتيَكي ليَوة بلَيَم؟ تةمي سةرخةرةند شتيَكي ئاساييةو رووداوي طةورةي تيَدا روونادات، بةلاَم ئايا كةدةيخويَنيتةوة جاريَكي تر بةفةزاو كارةكتةري كوردةواري شاد دةبيتةوة، ئايا من توانيم لةرِووي    هونةرةوة بةشيَوةيةكي نائاسايي ثيَشكةشي بكةمةوة، ئايا من توانيم تؤ سةرسام بكةم، لاي من طرنطي دةق لةوةداية تاضةند زيندووة، تاضةند لةطةلَ خويَنةر ثةيوةندي دروست دةكات، طرنط نيية ئةم ضيرؤكة ئةوةندة هةزار وشةية كة ضيرؤكة، ئةطةر ئةوةندة هةزار وشةية رؤمانة، زؤركةس ثيَوانةي بؤ ضيرؤك و رؤمان ئةوةية كةدةقيَك طةيشتة ثةنجا هةزار وشة ئيدي كورتة رؤمانة، ئةطةر طةيشتة سةد هةزار وشة يان دووسةد هةزار وشة ئةوة رؤمانة، يان ئةطةر دةهةزار وشةبوو ضيرؤكة، يان دةلَيَن تاقاوةيةك دةخؤيتةوة، تاضاوةرِواني ثاسيَك دةكةي دةكري ضيرؤكيَكي كورت بخويَنيتةوة، زؤرجار ضيرؤكي كورت بةوة ثيَناسة دةكرص تاك دةنطيية، يةك كاراكتةرة، يةك زةمانة، يةك شويَنة، بةلاَم رؤمان دةيةها كارةكتةري تيَدايةو زةمةن تيَيدا فش و فؤلَ و ثان و بةرينة زةمةنةكة ضةندين سالَ و ضةندين مانط بيَت، شويَنيشي دةكري جيَطؤرِكيَي تيَدا بكري، بةلاَم ئةمجؤرة ثيَناسانة لةكاتي خؤيدا دروست بوون، من قسةيةكي ئارا طؤنت بير ديَنمةوة دةلَص (من برِوام بةو سنوور بةنديية نيية كةلةنيَوان ثةخشان وشيعردا هةية) كةتؤ وتت (FICTIOM) هةموو جؤرة نوسينيَكي وةكو ضيرؤك و رؤمان دةطريَتةوة، زؤر لةنووسةراني ئةمرِؤ برِوايان بةو سنوور بةندية نيية لةنيَوان شيعرو ثةخشاندا، جا لةنيَوان ثةخشاندا تؤ بيَي دادطايي من بكةي ئايا ئةمة ضيرؤكة يان رؤمانة؟ بةلاي منةوة ئةمة طرنط نيية، هةركةسص ضؤن دةيخويَنيَتةوة، جاري واهةية من دةقيَك دةنووسم دة لاثةرِة دةردةضيَت يان سةد لاثةرِ دةردةضيَت يان دووسةد لاثةرِة دةردةضص، يان دةكرص رؤمانيَك بنووسي يةك كاراكتةرت هةبص من لة (ثيَدةشتي كارمامزة كوذراوةكاندا) يةك كاراكتةرم هةية كة (دةرويَش) ة، بةلاَم دةيةها كاراكتةر لةنيَو دةرويَشدا دةذين. هةمين وجودي نيية لةيادةوةري دةرويَشدا ديَتةوة ناو رووداوةكان خودي هةمين لةوةهميَك دةضيَت لةحيكايةتيَك دةضيَت لةناو ميَشكي دةرويَشدا، بةلاَم بةو ماناية بووني نيية كةبجولَص وةكو دةرويَش (يؤليَسيسي)  لةهةزار لاثةرِةدا (مستر بلوم) لةماوةي (24) سةعاتدا كاتي بةدةستةوةية سودي لة (ئةليازة) بينيوة، زةمةن لةم دةقةدا زةمةني ناوةوةية، حةز دةكةم ئةوة بلَيَم كةئةو سنوور بةندية نةماوة لةنيَوان ضيرؤك و رؤماندا، دةكرص زةمةني ضيرؤكيَك شةويَك بيَت، دةكرص زةمةني رؤمانيَك شةويَك بيَت، دةكري يةك كاراكتةر لةضيرؤكيَك يان لةرِؤمانيَكدا هةبيَت، ئةوةي دةلَص دةبص رؤمان (25) كاراكتةري تيا بيَت و زةمةن ضةندين سالَ بيَت، ئةبص شويَن جيَطؤرِكص بيَت،  بةلاَم جاري واهةية رؤمانيَك هةية لةبةنديخانةيةكداية،  وةكو وتم هةموو رووداوو كاراكتةرةكاني تر لةنيَوةندا حيكايةت خوان بيانهيَنيَتة ثانتايي دةق، ئةو قسةيةي تؤ زؤر راستة كة (تةمي سةر خةرةند) لةضيرؤكيَكي دريَذ بضيَت،  ضونكة من سالاَنيَكي زؤر ضيرؤكم نووسيوة، هيَشتا من بةو هةناسةية دةنووسم تا خويَنةر كةمةن كيَش كةم و هةناسة سواري بكةم تالةطةلَم بيَت. بةلاَم ئةطةر خويَنةر لةناوةرِاستي دةقةكة وازي ليَ هيَنام ئةوة دةقيَكي مردووة، كةدةشلَيَم هةناسةسوار بكةم بةو مانايةي خويَنةر ئاويَتةي نيَو دةقةكةم بيَت، زؤرجار مرؤظ لةخؤشي شتيَك هةناسةسوار دةبصو هةناسةي بةند دةبص، هةناسةدانت بيردةضيَتةوة كة دةخويَنيتةوة يان طويَدةطري، من قةناعةتم واية لةئةدةبدا ثيَي دةوتريَ هةلَواسيني مرؤظيَك بةخؤتةوة، من ض لةدةقة كورتةكانم ض لةدةقة دريَذةكانم لةهةولَي ئةوةدام كةخويَنةر بةخؤمةوة هةلَواسم تادوارِستة جيَم نةهيَلَص، من حةز دةكةم عةشقيَك دروست بكةم لةبةيني خؤم و خويَنةر، هةميشة ئةو دةقةي دةينووسم زؤر مةبةستمة ئةو كةسة نةتوانص دةست بةرداري بيَت، بؤية قسةكةي تؤ راستة ئةوة فيَلَيَكي هونةري بيَت ئةطةر سةير بكةي بةدريَذايي دةقةكورتةكان و دةقة دريَذةكان زمانيَكي شيعري بةكار ديَنم، ئةوةش بؤ ئةوةية كةخويَنةر بةجيَم ئةهيَلَص، من برِوام بةرِووداوي طةورة نيية لةضيرؤك و رؤماندا، دةكرص سادةترين رووداو بكةي بةبابةتيَك كةخةلَك بةخؤتةوة بةكيَش بكةيت، زؤركةس رؤمانيَك دةنووسيَت بةناوي كارةساتي هةلَةبجةو ئةنفال،  بةلاَم يةك رستةي جواني تيَدا نييةو خويَنةر لةلاثةرِةي دةيةمةوة دةيةوص فرِيَيبدات، بةلاَم دةكرص تؤ باس لةزةبووني مندالَيَك، يان تةنهايي بيَوةذنيَك بكةيت و بةخؤتةوة بةندي بكةيت و دةيةها نهيَني كةمن ثةي ثيَنابةم تؤ ثيَم ئاشنا بكةي، بةلاي منةوة طرنط نيية ناوم بنيَن ضيرؤك نووس، يان رؤمان نووس، ئةمة كاريَك نيية كةمن خةوني ثيَوة ببينم، مةبةستيشم نيية كةئةو دوو رؤمانة رؤمان بن، دةكري دةقي دريَذ بن يان دوو دةقي كراوةبن،  هيض طرفتيَك نيية من ريَزي ثايةكاني رؤماني كلاسيكيم نةطرتووة، ئةطةر ئةمرِؤ كةسيَك خويَنةر بيَت، دةزانص هيض ثيَناسةيةكي يةك ثيَناسةيي نةماوة بؤ دةقي ئةدةبي، ضونكة هةر نوسةرةو بةشيَوةيةك لةو ذانرة ئةدةبية نزيك بؤتةوة،  دواجار ئةزموون و مةعريفةي نوسةر زؤر طرنطةو ئةو بابةتانةي هةلَيان دةبذيَريو ضؤن مامةلَةيان لةطةلَ دةكةي و لةدواجاردا بتواني دةقيَكي زيندوو دروست بكةي.  *لةشويَنيَكدا باس لةدةيان ئةسثي مردوو دةكةي، ئاخؤ دةشص بثرسم ئةو ئةسثانة دةلالةت لةضي دةكةن، كةمن وةكو خويَنةريَك هةست دةكةم باش تةوزيف نةكراون؟ -

 

·         -دةكرص ئةسث بن بمرن، من لةمندالَي لة رةواندوز طةورةبووم مالَمان لةتةنيشت خةرةنديَكةوة بوو، ديارة لةهةموو كوردستاني طةورةش يةك شويَن هةية خةرةندي تيايةو ناوي (خةرةندة) و لة رةواندوزة، بيرمة كةمن مندالََ بووم دةردة ئةسثيَك ثةيدا بوو دةردة ئةسثيَك كة ذمارةيةكي زؤر لةئةسث لة لارِيكاندا مردن، باوكي من ثؤليسي سواري بوو،  ئةسثةكةيان كوشت لةبةر ئةو دةردة ئةسثة، بةلاَم كةمن ديَم ئةوة باس دةكةم لةئةدةبدا بةشيَكي ئةو بابةتة مانا واقيعيةكةي خؤي هةية، بةلاَم بةشيَكي تري ئةو مانا ثرِ رةمزة تةعبيرةية كةهاتة ناو دةقيَكي ئةدةبي ماناي جيا دةدات، بؤمن كةئةو كورِة ديَتةوة ناو خةونةكاني مندالَي لةسةرةتاي هاتنةوةي لةسةفةريَكي دوورة ولاَت يةكةم شت كةتووشي دةبيَت مةرطي ماسيو ئةسثة، ماسي لةناو ئاودا كرم ليَيدةدات و لةلارِيَكاندا بةدةيةها ئةسث مردوون، ئةو حةيواني زؤر لازيندووة بةدةليلي ئةوةي ئةو بزنة شيَتةكةي زؤر خؤشدةويست و بةدريَذايي ميَذووي ذياني ئةو بزنة هاورِيَي بوو، شيرين ليَي دوورو دايك و باوك لةخانةوادةيةكي تةقليديو دةرةبةطي دةذيان، ئاشنا نيية بةو سؤزةي كة مةبةستيةتي لاي دايك و باوكةوة بدريَتة مندالَ، بؤية فةرهاد ثةيوةندي لةطةلَ مرؤظدا نيية، من تةواو تةواو قةناعةتم واية بةمردني ئةسث و ماسيةكان لةسةرةتادا فةرهاد تووشي شؤك دةبيَت، ضونكة فةرهاد كةديَتةوة ولاَتةكةي خؤي يةكةم شت كةثيَي ئاشنا دةبص مةرطة، ئةوةش شتيَكي سةير نيية كةمن باسي دةكةم، ضونكة فةرهاد بةسةر خاثوور بوون و ويَران بووندا ديَتةوة.  هةموو ميَذووي كورد جطة لةمةرط هيضي تر نيية، ثةيوةندي ئيَمة لةطةلَ دراوسيَكانمان ثةيوةندييةكي مةرطاوية،  ميَذووي ئيَمة ميَذووي كوشتن و برِين بووة، بؤية كةفةرهاد ديَتةوة لة رؤذئاواوة يةكةم شت بةمةرطي ئةسثةكان ئاشنا دةبي، دةكرص ئةسثةكان رةمزي هيَزبيَت،  يان رةمزي شةهوةتيَك بيَت بؤذيان، يان رةمزي سةركةشي بيَت، يان ماسي كةلةئاودا دةذي رةمزي سةرةتاي ضاوطةي ذيان بيَت، هةموو شتيَك كةطويَزرايةوة ناو ئةدةب هةلَطري مانايةكة دةلالةتيَكة رةمزيَكة هاوشان دةبيَتةوة بةشتيَك كةضةندين شيكردنةوة هةلَبطرص، ئةسثةكان ض وةكو رووداويَكي واقيعيو ض وةكو بةكارهيَناني رةمز بؤمن مةبةست بووة.  *رؤشتني (فةرهاد) بؤ تاراوطةو هةلَهاتني لةدؤزةخي ولاَت طةرِانة بةدواي ئازادي تاكدا، دةمةوص بثرسم ئايا كةسيَك لةمندالَيةوة ديل بص دةتوانص لةطةورةييدا ئازادبص؟ -

-لةوي زؤر باسي رؤشتني فةرهادم نةكردووة، بةلَكو بؤشاييةكي طةورة هةية، فةرهاد بةمندالَي نةخؤش دةكةوص دةيبةنة لاي حةكيميَك لةكويَستان، كةهؤي نةخؤش كةوتنةكةي دلَرِةقي خيَزان و قوتابخانةو مةرطي بزنة شيَت و بزربووني شيرينة ليَي، هةموو ئةوانة وادةكةن نةخؤش بكةوي، لةطةلَ داثيرةي كةبةرةو كويَستان شويَن كاروان دةكةون لةكاروان بزر دةبن، كةس نازانص ئةوان لةكاروان ون بوون، طةيشتنةوة كاروان، بةلاَم ئيَمة دةزانين دواجار كةفةرهاد قسة دةكات ثياويَكةو رؤشتؤتة رؤذئاواو طةرِاوةتةوة بةماية ثووضي، دةمةوص ليَرةدا شتيَك بلَيَم،  وةختيَك تؤ ئازاديت لي سةندرايةوة، نةيانهيَشت بةشيَوةيةكي سروشتي طةشةبكةيت و هةزار طرصو طؤلَ هاتة ريَت و عةقلَت بةندكراو هةموو ميَشكتيان بةحةلاَلَ و حةرام سيخناخ كرد، وةختيَك تؤيان ترساندو شةرمنيان كردي بةرامبةر هةموو شتةكاني رؤحي خؤت، وةختيَك كةهيض فةزايةكي ئينساني نةما، تؤ ئةتةوص بطةرِيَي بةشويَن فةزايةكي تردا كةئةو هةقة زةوتكراوانةت بسةنيتةوة، بةلاَم وةختص فةرهاد لة رؤذئاواية سةيردةكات رؤذئاوا جطة لةزيندانيَك هيضي تر نيية كةسيَكة هةموو شيَوةكاني ئازادي لي زةوت كراوة، بؤية من برِوام واية كة لةحةساريشدا هةمان برِواو ديدم هةية، كةئةوةية دةكرص لةدوورةوة حةسارةكان و ديوارةكان و شوراكان برِميَن،  بةلاَم ئيَمة كة لةمندالَيةوة ئةو هةموو كؤتوبةندةمان لةسةرة ئايا دةتوانين بةهؤي هؤشياريةوة ئازاد بين؟ لةرِووي سايكؤلؤذيةوة ئةم قسةية سةدلةسةد هةلَةية تؤ وابزاني دةتواني ئازادي بسةنيتةوة لةبةرئةوةي هؤشياري بةوةي ئازاديت نيية، ئةوة سةرةتايةكة بؤئةوةي ئازادي بةدةست بهيَنيتةوة، بةلاَم جاري واهةية تؤ دةمريت و ئازادي بةدةست ناهيَنيت، ضونكة وةكو وتم هةر مرؤظة لةكةلتوري ئيَمةدا زيندانيَكة، ئةشكةوتيَكي تاريكة،  دةكرص بلَيَم لةنةستيدا بوونةوةريَكي زؤر ديل و شةرمن هةية ئةو ديَت و طةورة دةبص، ئةو مرؤظة كؤيلةو شةرمدارة،  ئةو مرؤظةية كة لةطةورةييدا واثيَشبيني دةكةين ئازادة،  بؤية هةموو هةولَي مرؤظ ئةوة نيية ئازادي بةدةست بيَنص،  بةلَكو مومارةسة كردني ئازاديية، ئيَمةي كورد زؤرجار كةم كةمة ئازاد بووين، بةلاَم نةمان توانيوة لةطةلَيدا هةلَبكةين، ضونكة ئيَمة لةناوةوة كؤيلةين، بؤية ئاسان نيية برِيار بدةي بلَيَي ئةم بةيانية لةخةو هةستام برِيارمدا ئازاد بم، شتي وا لةدونيادا نيية ئازادي هيَندةي دريَذي ذيان مومارةسةية دةبص لةطةلَيدا برِؤيت و لةناو ئازاديدا بذيت و مومارةسةيةكي زيندووانة بكةيت و تابتواني ئازاد بيت، بؤية برِواي من واية وةكو لةشانؤطةري (مارا-

-ساد) دا (ساد) بة (مارا) دةلَص؛ رووخاندني زيندانةكان لةدةرةوة ئاسانة، بةلاَم ضي لةزيندانةكاني ناوناخي مرؤظةكان دةكةي، فةرهاد كة بةماية ثووضي ديَتةوة، ئةو مرؤظة كؤيلةيةية ضؤتة دونياي دةرةوة ئةو رؤذطاريَك ئازادي ليَسةنرايةوة كةزؤر ساوابوو، ئةطةرِص ئةو ئازاديةي بؤ نادؤزريَتةوة، لةبةر ئةوةي فةرهاد لةكؤمةلَطاو كةلتوريَكي كراوةدا تؤيةكي داخراو مةرج نيية زؤر بةئاساني ئازاد بيتةوة، ضونكة ئازادي جؤريَكة لةدروست كردني ذينطةيةكي ئازاد، وةكو وتم تارؤح و لةش و خةيالَت بتوانن بةشيَوةيةكي سروشتي طةشة بكةن.   

 

Hit Counter ميوان ئةم بابةتةي خوصندؤتةوة