لةشكرصكي نيو مليؤني كةركوك أزطار دةكات .... هشام ئاكرةيي

 
www.kurdistannet.org 03:43 i-checksum="25598" endspan -->

 

بة جؤرةي هةوالَةكان لة كؤي نزيكةي نيو مليؤن كةسي دةربةدةركراوي شاري كةركوك و دةوروبةري، تاوةكوو ئصستا تةنيا 100 خصزان بة شصوةيةكي أةسمي كةأاونةتةوة سةر مالَ و مولَكي خؤيان. هؤي نةطةأانةوةكةش دةطةأصنةوة بؤ كؤمةلَصك هؤي بص بنةما.

طيرخواردني طةأانةوةي كوردي دةربةدةركراو، بؤتة هؤي نيطةراني جةماوةري كوردستان و ثارصزطاري كةركوك و هةتا هةندص ثارتي كوردستانيش. ئةو نيطةرانية نةبؤتة هؤي دؤزينةوةي ضارةسةرصك بؤ ئةو خةلَكة بص طوناهة.

لة كانصكدا دانيشتواني هةولصر و سلصماني و دهؤك لة ناو مالَةكاني خؤيانن و منالَةكانيان لة بةر سؤثة و لة ناو جصطاي طةرم و نةرمدا دةخةون و دأازصن، منالاَني دةولَةمةندترين و ئازيزترين شاري كوردستان (كةركوك) لة ذصر خيظةت و ضادري عةسكةري و خةراباتدا دةذين. لةدواي مانطصكي تريش ضةقةلةرزةيان دةطريت لة ساردي و باران بارين. ئةطةر ضوار أؤذ منالَاني سةركردةكاني كورد بةشصوةي منالَة دةربةدةركراوةكاني كةركوك ذيابان، حالَي كةركوك بةم شصوةية نةدةبوو.

ئةمةية عةدالةت و دادوةري ئةمريكا و عصراقيةكان. دةلَصن بة شصوةيةكي أصكوثصك دةيانطصرنةوة، مافةكانيان دابين دةكةرصن، قةرةبووي زيانيان ثص دةدةرصت. خةيالَصكة خرابتر لة وةهمي أازي بووني ثارتة عةرةبي و توركمانيةكان لة سةر كوردستاني بووني كةركوكي دلَي كوردستان.

بةراوردصك لة نصوان ذمارةي ئةو كوردانةي بة شصوةيةكي أةسمي طةراونةتةوة دةظةري كةركوك و ئةوانةي لة خؤيانةوة و بة بص بأيار كةأاونةتةوة بكةين دةبينين، ذمارةي ئةو كوردانةي بة فةرماني كةسايةتي خؤيان طةأاونةتةوة، دة قات زياترن. واتة دةستبةكابووني جةماوةر باشترين ضارةسةرة.

عةرةبةكان و توركماني هةرصمي كةركوك سةرةأاي ئةوةي هيض بةلَطةيةكي مصذؤيي بةدةستيانةوة نية، و سةرةأاي ناحةقي و تةعةدايان بةرامبةر كوردي ئةو ناوضةية و سةرةأاي تةعريبكردن و داطيركردني مالَ و مولكي كورد، توانين أصطا لة بةردةم طةأانةوةي ئةو خةلَكة بطرن و ئاستةنطي هةرة طةورةيان داناوة بةردةم خةلَكةكةو ثارتة كوردستانيةكان، بة ثارتي و يةكصتي يةوة.

عةرةب و توركمان لة بةر ثرؤسةي تةعريب بؤنةتة زؤرينة لة ناو شاري كةركوكدا، و لة بةر ئةوةي ئةوان ئيستا زؤرينة ثصكدصنن زالَ بؤنة لةسةر بارودووخي سياسي و سةربازي شارةكة. هةروةها ئةمريكاش لصيان دةترسصت، ضونكة واقعي سةر خاكة شت دةسنيشان دةكات لاي ئةمريكا نةك أاستي و عةدالةتي كصشة. واتة دةبص كورد ئةو هاوكصشةية و واقيعة سةختةكاريانة بطؤأن.

طؤأيني ئةو واقيعة تةنيا بة طةأانةوةي دةربةدةركراواني كورد بؤ سةر مالَ ومولَكيان دةكرصت. بةو شصوةية كورد أصذةي أاستةقينةي خؤي دةبص لة سةر خاك. ئةمريكا و عةرةب و توركمانةكان حسابي نيو مةليؤن بؤ دةكةن نةك 100 هةزار. لة حالَةتي كةركوكدا ذمارةية قسةدةكات نةك دادوةري و أةوايي. موقتةدا السدري شيعة لة كاتي أؤداوةكاني ئةم دوايةي كةركوكدا، ضةندين كةسي ضةكدار و بص ضةكي ناردة ناوضةي كةركوك بة بص ئةوةي كةس بة ئةمريكاشةوة داوايان لصبكات بطةأصنةوة. بارودووخةكة خةريكة بتةقصتةوة بة بص ئةوةي كورد بطةأصنةوة. لة كاتصكدا كورد بص دةنطة، عةرةب و بةرةي توركماني هصرش دةكةن و دةيانةوصت هةموو كوردةكان لة كةركوك دةربكةن. واتة بص دةنطي كورد سوودي نية. بة ثصضةوانةوة بص دةنطي كورد و نةطةأانةوةي دةربةدةركراوةكان ئةنجامصكي خراثي كردوة سةر ناوضةكة و مافةكاني طةلي كورد وةك زؤرينةيةك لة شارةكةدا.

عةرةب وتوركمانةكاني ناوضة، بةرةيةكي دذ بة كورديان دروستكردوة. ئةم بةرةية بةرةيةكي ضةكدارة، رصكخراوة و خةلَكصكي بةرفراواني لة طةلَة، ثصكهاتوو لةو عةرةبانةي لة خوارووي عصراق هاتوونةتة كةركوك و دةورووبةري تاوةكوو شيعةكاني سةدر و بةرةي توركماني.

بةرةي عةرةب و توركمانةكان وةك هصزصكي جةردة و دز يةكطرتوون. ئةوانة هةمووان دةزانن كةركوك مولَكي كوردة. عةرةب و توركمانةكاني سةر بة بةرةي توركماني لة هيضةوة بؤنة خاوةن شار و دةسةلاَت، بؤية مانةوةيان لةو شارو هةرصمة سةركةوتنة بؤيان. بةلاَم بؤ كورد خةسارةنصكي طةرةية.

عةرةب بة شصوةيةكي نا ياسايي و نا قانووني هاتوةنةتة كةركوك و دةوروبةري. عصراق وةك هةموومان دةزانين ولاَتصكي بص ياساو قانوونة، بؤية ية شصوةيةكي ياسايي مافي دةربةدةركراوةكاني ناوضةي كةركوك بةدي ناهصن.

عةرةبي ئةو ناوضةية لة طةلَ زؤربةي توركمانةكان ملكةضي ياسا نين، بة ثصضةوانةوة ئةوانن ياسا تصك دةدةن وبة شصوةيةكي ضةكداري و سياسي و جةماوةري دذي بة طةأانةوةي كورد أاوةستاون. ئةمريكا تاوةكوو ئةمأؤ و لة ذصر فشاري ئةواندا ناهصلَص دةربةدةركراوةكان بطةأصنةوة.

عةرةبي تةعريب لة ناو مالَ وخانووةكاني كورداندا دةذين، كورديش لة ذصر جادردا. مافي سروشتي ئةو خةلَكةية بة كاروانصكي نيو مليؤني و بة يةكةوةولة يةك أؤذ و كاتدا، بةرةو كةركوك و شارةكاني تري ناوضةكة و لة ذصر ثاراستني ثصشمةرطة و هصزي ميللي جةماوةردا بكةونة أص. هةتا ئةطةر ئةمريكا أصطاي طرت و نةي هصشت بطةنة كةركوك باشتر واية بةرامبةر شارةكانيان مان بطرن و لةوص جادر ظةدةن.

عةرةبةكاني كةركوك و دةورةبةري، ئةوانةي سةددام هصناوني بؤ ناوضةكة لة سةرةتاي أؤخاني سةددامدا، أايانكرد بؤ شارةكانيان ودواي ئةوة لةذصر ثاراستني ئةمريكادا طةأانةوة بؤ كةركوك و لة وص ماون، بةبص ئةوةي طوص بدةنة ياسا، يان شتصك بةو ناوة لايان هةبصت. بؤ كورد بة شصوةيةكي ياسايي يطةأصتةوة!

ئةطةر ياسا هةية دةبص بؤ هةمووان هةبصت، ئةطةر نيةش، بؤ هةمووان نيية. لة بةر ئةوةي ياسا لة عصراقدا نية و لةو نزيكانةشدا نابصت، دةبص نيو مليؤن كوردي دةربةدةركراو بةياساي أةوايي كصشةكةيان بة كاروانصكي نيو مليؤني بطةأصنةوة، ئةو كاتة كةركوك دةطةأصتةوة باوةشي نيشتيمان و ئةركي سةرشاني هةموو كوردة بة ثارتةكانةوة ثشتطيري ئةو خةلَكة بكةن.

www.kurdistannet.org="HitCounter" u-custom i-image="3" i-resetvalue="0" PREVIEW="<strong>[Hit Counter]</strong>" i-digits="0" startspan -->Hit Counterwww.kurdistannet.org="HitCounter" i-checksum="11419" endspan -->