پثني كورد PENa Kurd و ديموكراسي تورك ... كاوة ئةمين

 

پثني نثونةتةوةيInternational PEN ، لة ساصي 1921 وةكو ذثكخراوثكي سةربةخؤ بؤ هاوكاري كردني نثونةتةوةيي لة بواري ئةدةبيات و ئازادي ذامان دامةزرا. حةرفةكاني پثن نيشانةن بؤ نمونة،P بؤ قةصةم، Playwrights درامانووس، Poetsشاعير،  Publishers چاپ و پةخش كردن،هةروةهاE  بؤ Essayists ذةخنةگر، Editors سةرنووسةر،N يش بؤ Novelists ذؤمان نووس.

 زؤربةي ولآتان خاوةني كلوبي پثني خؤيانن و بة هةموويان پثني نثونةتةوةييان دروستكردووة. گةلي كورديش لة ساصي 1990 دا بووة خاوةني پثن كلوبي خؤي كة لةلايةن (حسثن ئةردةم) وة دامةزرا و ئثستا ئةندامي پثني نثونةتةوةيية و لة كؤنگرةي شةست و نؤهةمدا كة لة مةكسك بةسترا، نوثنةراني پثني كورد چالاكانة بةشداريان كرد و توانيان چةندين پثشنيار بةرنة ناو كؤنگرةكةوة و هةندثكيان كران بة بذيار.

يةكثك لة بذيارة گرنگةكاني پثني كورد كة ناوةندةكةي لة ئةصمانياية، دامةزرندني لقي ئامةد (دياربةكر)ي ئةو ذثكخراوةية بوو لة 7 شوباتي ئةمساص 2004 دا. بةلآم بة بةهانةي هةبووني وشةي كورد،كاربةدةستاني تورك لة شاري ئامةد داواي نووسةراني كورديان ذةتكردةوة و ئيجازةي كاركردنيان بة شثوةيةكي فةرمي پث نةدان.

بةرثوةبةري ئاسايشي توركان لة ئامةد بة پشتيواني لة ياساي دةوصةتي بؤ دامةزراندي كؤمةصة و ذثكخراوةكان لةو ولآتةدا داخوازيةكاني پثني كورديان نةپةژراند و دةصثن: " بةپثي بذياري پثنج و بةندي 2908 بؤ دامةزراندني كومةصةكان هاتووة كة كةس بؤي نيية لة سةر بنةماي جوداثتي ئثتنيكي،ناوچةي و ئايني و مةزهةبي كؤمةصة دامةزرثنثت. هةر بؤية هةبووني پةيضي كورد لة ناو كؤمةصةكةي ئثوةدا بة ئاشكرا دژبةري ئةو خاصةي ناو دةستورةكةية و دةكةوثتة خانةي ئةو كؤمةلآنةي كة قةدةغةن. بؤية ئيمكان نيية ذثگا بة كؤمةصةكةي ئثوة بدرثت و ئيجازةي فةرميتان پث نادرثت".

ئةم بذيارةي توركان بة توندي لةلايةن سةرؤكي شاخةي ئامةدةي پثني كوردةوة شةرمةزار كرا و دةصثت: "دةوصةتي تورك پثش ئةوةي ياساكاني بگؤرثت دةبثت بيرؤكراسي ئةم ولآتة بگؤرثت،كردنةوةي پثني كورد دژي ياسا نيية، چونكة بؤ دامةزراندي كؤمةصةيةك تةنها ئاگادركردنةوةيةكي دةوثت و پثويستي بة مؤصةتي ياسايي نيية، بؤية ئثمة هةموو ذثگاياكةي ياسايي دةگرينة بةر و تةنانةت ئامادةين ئةم كثشةية بگةيةنينة دادگاي ئةوروپا".

ئةم بذيارةي توركيا لة كاتثكداية كة ئةو ولآتة ذووبةذوي گةلثك تةنگةژةي سياسي و ئابووري بؤتةوة و بة هةردوو دةست بؤ هاتنة ناو يةكيةتي ئةورپا لة دةرگاي ئةو ولآتانة دةدات. هةروةها ئةم بذيارة دروست لة كاتثكداية كة هةشتا ساص لةمةوبةر زماني كوردي بة ذةسمي لةلايةن توركانةوة قةدةغةكرا. ولآتثك كة چاوي بة دامةزراندي كؤمةصةيةكي ذؤشنبيري هةصنةيةت نةك يةكيةتي ئةوروپا بةصكو دةبثت لةهيچ كؤذو كؤمةصةيةكي نثونةتةوةي جثگاي نةبثتةوة.

كارواني ئازادي و سةرفرازي كورد كةوتؤتة ذثگا و محاصة بتوانرثت ذثگاي پث بگيرثت، كورد دةصثت "كاروان دةذوات و سةگ با هةر بوةذثت".

 

سةرچاوة:

www.ne.se

www.azadiyawelat.com

www.pen-kurd.org

www.amude.de