بةبؤنةي سالَيادي "جةماةور" ةوة ... "جةماوةر" لة نصوان جةماوةريَُكي كةم دةسةلإت و دةسةلإتيَكي هةأةشةكاردا .... هشام ئاكرةيي

 
www.kurdistannet.org 03:44 i-checksum="25726" endspan -->

 

بةر لة ئيَستا بة نزيكةي سالَصك، هةفتةنامةي جةماوةر وةك دةنطصكي خورت و رةتكردنةوةيةكي سروشتي ضةند رؤذنامةظانيَكي رؤشةنبيرو سةربةخؤي باشووري كوردستان، دذبة بارودووخي تالَ و لالَكردن وبيَدةنطكردني رؤناكبيران و سياستمةداراني خةمخؤري طةلةكةمان وثشتطويَخستني جةماوةر، هاتة مةيداني خةباتي رؤذنامةطةري كوردستاندا، بةو هيوايةي بتوانيَ ببصتة نوصنةريَكي بةوةفاي جةماوةر و دةنطي بطةيةنيَتة دةسةلإتداراني كوردستان و داطيركةران و دونيا و بةشبةحالَي خؤي ئاستي هوشياري جةماوةر بةرزكاتةوة.

" هةفتةنامةي جةماوةر وةك بةرهةمصكي كةرتي تايبةت هاتة مةيداني راطةياندن بؤ ئةوةي رؤذنامةطةري كوردي لة نصو بازنةي داخراوي ئورطانيزمي و ثياهةلَدان رزطار بكات و بةرةو بة ئةهليكردن وئازادي بةرصت، هةوروةها بؤ ئةوةي هةفتةنامةي جةماوةر ببص بة ئاوصنةيةكي بالإنؤماي خواست ويستةكاني جةماوري طةلةكةمان لةوةو بةدوا روخساري خؤيان زؤلإلَتر و طةشتر ببينن. " (سةروتاري ذمارة سفري جةماوةر)

واتة جةماور لة ثيَناو ئازادي رؤذنامةطةري كوردي هاتة مةيداني خةباتةوة ولة ثصناو ديموكراتيزةكردن و وشياركردنةوةي تاك و كؤمةلَطادا بةوهيوايةي "ميديا لة كوردستانيش ببص بة دةسةلإتي ضوارةم و ضيتر نةبص بة ثاشكؤو ئةلَقةلةطوصي هةرسص دةسةلإتي تر ياسادانان، جصبةجصكردن و دادوةري". (هصمن هةورامي ذمارة سفري جةماوةر) وةك زؤربةي دةزكاكاني راطةياندن "جةماوةر"يش ويستي شؤرشصكي راطةياندن لة كوردستاندا بةرثابكات و جصطاي خؤي بدؤزصتةوة لة دلَي جةماوةردا، نةخاسمة بة زماني ئةوانةوة دةدوص ولة ثصناو ئةوانيشةوة دامةزراوة.

ثرسياري هةرةطرنط ئةوةية: ئاية جةماوةر توانيويةتي ئةم رؤلَة بطصرثت و بةو ئةركانة هةلَسيت كة لة ثصناوياندا دامةزراوة؟ تاوةكوو بتوانين ولإمي ئةو ثرسيارة بدةينةوة دةبص كةمص لةسةر رؤلَي راكةياندن راوةستين.

خوياية رؤلَي راطةياندن و ئةو كاتةي جةماوةر بؤ راطةياندن و طةيشتن بة ثةيام و زانياري تةرخان دةكةن رؤذبةرؤذ لة زيادبوونداية. وصنة راستةقينةكاني ميديا بة ئثمةي تاك رادةطةيةنصت و كارتصكردنصكي طةورة دةكةنة سةر بوضوون و هةلَوصست و هةست و نةستةكانمان. ئةمة نيشانةي زيادبووني رؤلَي راطةياندنة لة ذياني ئةم سةردةمةدا. بؤية، ميديا لة ولإتصكي ديموكراسيدا ئامرازصكة بؤ دروستكردني طؤرانكاري لة كؤمةلَطادا نةك دةهؤلَ و زورناي دةسةلإتة و رصطا نادرصت ئةو دةزطا طرنط و سيحريية لة خزمةتي تاكة كةس يان تاكة ثارتدا بص. مةرجةكاني سةركةوتني "جةماوةر" تةنيا بة رؤذنامةنووسةكانييةوة بةستراو نية. "جةماوةر" و هةر دةزطايةكي تري راطةياندن، بة كؤمةلَص فاكتةرةوة بةستراون و بة جؤرةي بةكارهصناني، ئةنجام و رؤلَي ئةرثني و نةرصني دةطصرصت.

كارة ئةرصنيةكاني راطةياندن بلإوكردنةوةي زانياريية دةربارة ولة سةر هةموو جيهان، لة ثصناو زيادكردني رادةي هوشياري طشتي و رةدكردنةو و رسواكردني بيري توندرص و تاكرةوي وثةرستني تاك و كؤ. واتة راطةياندن ئافرصنةري كؤمةلًطايةكي ئازادة، تيايدا تاك دةتوانص بريار بدات و زانياريةكاني تاك لة ئاستي بريار وةرطرتن و دةنكداندان و هةلَخةلةتاندني ئاسان نية.

كارة نةرصنيةكةي راطةياندن ئةوةية كة هةولَدةدات بؤمان بسةلمصنص ئةوةي هةية و رؤدةدات ئاساييية و راستيية و هةر وادةبصت. ئةو كاتة راطةياندن رصطرة لة بةردةم ثصشكةتندا. بةرطريكردن لة هةلَة وضةوتيةكان و دابونةريتة دواكةوتووةكان و دةسةلإتي كؤنةثةرست، بةشصكن لة ئةركة هةرة ئاسايييةكان راطةياندني ناديموكراسي.

لة بةر ئةو هةردوو رؤلَةي ئةرصني و نةرصني راطةياندن، ثصويستة راطةياندن لة ذصر ضاودصري وكارتصكردني وشيارانةي سياسيدا بصت، بة مةبةستي زيادكردني رؤلَي ئةرصني راطةياندن، نةك بة واتاي ضاودصريكردني سياسي ناوةرؤكةكةي و بةرصوةبردني لة لايةن سياسةتمةدارانةوة و دواتر قةدةغةكردني و سنوورداركردني ئازادي وشة و رؤذنامةنووس و راطةياندن، بةلَكوو بة واتاي ناضاركردني ميديا، زانياري تةواو وبةجص وهةمةلايةن بخةنة بةردةمي تاكدا.

ضؤن جيهانطيري و ثصشكةوتني سةرمايةداري بووة هؤي نةماني هةندص كةمثانياي بضووك و زالَبووني طةورةكان، بةهةمان شصوة ميديا و راطةياندن لةم فينومصنة دوور نيية. لة سةر ئاستي جيهان، تةنيا ضةند كةمثانياي راطةياندن كةبة ثةنجةي دةست دةذمصردرصن، دةسةلإتيان لة سةر ئاستي جيهاني هةية. هةمان ياسا لةسةر ئاستي نةتةوةيي و هةرصميشدا هةية. واتة هةبوون و نةبووني سةرماية و دةسةلإت دةبصتة هؤي مان و نةمان و طةرةيي و بضووكي دةزطاي راطةياندن. هةفتةنامةي "جةماوةر"يش ثابةندة بةو ياسايةوة.

نةبووني ململانص لة راطةياندندا كصشةي طةورة لةناو كؤمةلًطادا دةخولَقصنص. لة بريتانيا و ئيتاليا لة بةر زالَبووني ضةند دةزطايةكي راطةياندن لةناو ولإتدا، ناتوانين باس لة ديموكراسي بكةين لةو دوو ولإتةدا، ضونكة كةنالَةكاني راطةياندن و رؤذنامةكاني رؤذانة لة لايةن ضةند ثارتصك و سياستمةدارصكي دياريكراوةوة دةستيان بةسةرياندا طيراوة. ثارتةكان و بيروبووضونةكاني تر، هةمان بواريان بؤ ناروخسصت ثةيامةكانيان بطةيصننة جةماوةر. (ئصظا لارسون، راطةياندن هةرةشةو دةسكةوت)

لة باشووري كوردستان نةك لةبةر ثصشكةوتني سةرمايةداري وململانصي ئازادي كةمثانياكاني راطةياندن "ئيحتيكار" دروست بووة، بةلَكوو زالَبووني دةسةلإتي سياسي بواري ململانصي لة ناو راطةياندني كورديدا تةسككردؤتةوة.

"جةماوةر" لة رةوشصكي ئاواييدا كاردةكات و دامةزراوة ولة دوو بةرةوة شةر دةكات. بةرةي وشياركردنةوةي جةماوةر و بةرزكردنةوةي ئاستي بةرثرسياري لاي جةماوةر، و بةرةي داني دةسةلإتة بة دةزطايةكي تاوةكوو ئصستا بص دةسةلإت و داطيركراو.