ضةثكة طولَي دياري لة هةندةرانةوة. . .  وانةكاني ذيان ... بةهرؤز حمة خورشيد

 

01-10-2003 23:12

 

ليَرة لة وولآتي سويد، وولآتي سةرما و شةختة، قةلآي سةختي سؤسيال ديموكرات و بةلَطةيةكي مةزن لةسةر توانا و داهيَناني لة رٍِادةبةدةري مرؤظ. ضونكوليَرة بةهةشتي ئارامي و ئاسايش (ئةطةر تيرؤريست ليَبطةرٍِيَ) لة وولآتي شةش مانط زستان و خاوةن تةنها شاخ و بةفر و دةرياضة هاتؤتة بةرهةم، ئاليَرة وانةكاني ذيان زؤرن، كة دةكريَت لة رِيَ ي ئيَمةي ثةرِاطةندةي هةندةرانةوة بطةيةنريَتةوة رِؤلَةكاني نيشتمان.

وانةي يةكةم

بؤ سةركردةكان. . . لةطةلَ رِيَزدا

لةكاتي خويَندني وانةي (مرؤظ و دوروبةري) دا، مامؤستاكةم ووتاريَكي كورتي كؤثي كراوي ثيَداين كةباس لة (قاز و قلَنط) دةكات. بابةتةكة هيَندة سةرنج رِاكيَش و نويَ بوو لةلام، ثرِ بةدلَ خوازياري وةرطيَرِان و رِةوانة كردني بووم بؤ نيشتماني داية طةورة، وةك دياري وةفاداري و ئةمةك بؤ ئةو وولآتةي فيَري زؤر بةهاي ثيرؤزي كردم. بةلَكو ئةو خويَنةرةبةرِيَزانةي بةتايبةت سةراني سياسي و ثيَشةواياني طةلةكةم، كاتيَ ووتارةكةيان بةر ضاو دةكةويَت، لة بري جاريَك ضةند جاريَك بيخويَننةوة و بيكةنة وانةيةك لة وانةكاني رِابةرايةتي و سةركردايةتي.

(طةمذة و طيَل وةك قاز و قلَنط؟ ـ Dum som en gås?)

 

ئةمة ووتة و ثةنديَكي ميللية لة سويد، بةلآم بابزانين زانايان و ثسثؤران ضؤن ئةو ووتةية رِةت دةكةنةوة؟

·        بة طويَرةي ئةو ووتارة سويدييةي بةردةستم، مرؤظ دةتوانيَت زؤر بةهاي جوان لةو بالَندة زيرةكةوة وةربطريَت كة لةتوانايداية بؤ ماوةي سةد ميل و لة بةرزايي دة هةزار ميترةوة لةسةر ئاستي دةرياوة بيَ وةستان بفرِيَت. بؤ ئةوةي خؤي لةمةوداي ئاطري رِاوضيان بةدوور بطريَت، لةهةمان كاتيشدا طوشاري هةواي لةسةر كةم ببيَتةوة.

·        وةك ئاشكراية هةموو بالَندةيةك بة جووت بالَي خؤي دةفرِيَت و رِيَ دةكات، بةلآم فرِين بة شيَوةي ثيتي (V) ئةوا كاريَكي وادةكات ثؤلة بالَندةكة تواناي فرِينيان بة رِيَذةي لة%71 زياد بيَت وةك لةوةي بةتةنيا رِيَ بكةن.

لةمةوة دةردةكةويَت كة كاري دةستةجةمعي و هةرةوةز ضةندة ئامانجةكانمان نزيك دةكاتةوة. ئةوةي بة دةسالَ ثيَي دةطةين، تةنها سيَ سالَي طةرةكة.

·        هةر كاتيَك يةكيَك لة قازةكان لةو هيَلَي ثيتي (V) ة دةربضيَت، ئةوا بةثةلة هةولَ دةدات بطةرِيَتةوة سةر هيَلَةكة، تا بتوانيَت سوود لة تةوذمي ئةو هيَزي ثالَنةري هةواية وةربطريَت كة لة قازي بةردةمييةوة بؤي دةستةبةر دةبيَت. خؤ ئةطةر ئيَمةش هيَندةي ئةم بالَندةية زيرةك بويناية، ئةوا بيَ طومان هةميشة لةطةلَ كؤمةلَ و ميللةت دوور ناكةوينةوة.

·        خالَي طرنط و سةرنج رِاكيَش لةوةداية، كة كاتيَك قازي سةركردة و ثيَشةنط هيلاك دةبيَت و ماندوويي زةفةري ثيَديَنيَت، ئةوا بيَ ضةند و ضوون دةست بةرداري سةركردايةتيةكةي دةبيَت وجيَطةكةي بؤ دواي خؤي بةثةلة ضؤلَ دةكات.

ليَرةدا وانةي سةركردايةتي رِاستةقينة دةردةكةويَت، بةرذوةندي كؤمةلَ و بةردةوامي طرِوتيني رِيَرِؤيشتن خؤي بةسةر وويستي رِابةرايةتي و خؤ بةستنةوة بة رِيزي هةرة ثيَشةوةدا دةسةثيَنيَت.

ثيَويستة رِووي دةممان بكةينة سةركردة و رِابةرةكانمان ليَان بثرسين ئاخؤ وادةي ئةوة نةهاتووة كة ماندوويتان ثشوو ثيَ بدةن، بطةرِيَنة دواوة، تا خةلَكة بة طورِةكةي دوايي خؤتان ئةو ئةركة لةئةستؤ بطرن.

كورد دةلَيَت (ئةطةر مالَي خؤت شوشة بةند بوو بةرد مةطرة مالَي خةلَكي) دةيان سالَة ميللةتي كورد شةرِي ديكتاتؤريةت و دةستةلآتي تاكة كةسي دةكات. تؤ بلَيَي ئيَستا كاتي ئةوة نةهاتبيَت، مالَي كورديش رِيَك بخريَت و سياسةتمةداراني سةردةمي جةنطي سارد، جيَطة بؤ نةوةي نةزمي نويَي جيهاني خؤش بكةن.

زؤر بةي هةرة زؤري سةركردةسياسيةكاني ئيَمة وةك هةموو سةركردةكاني ئةو ناوضةية، لةطةلَ ضةندين سةرؤك و سةركردةي ثارتي وولآتاني خواثيَداوي ديموكراتي ئةوروثا و ئةمريكا دانيشتوون.

جا من ضؤن دةويَرم متمانة بةديموكراسي و مافةكاني مرؤظ بكةم؟ يا ضؤن خؤم بهاومةوة ئةو دةست و كؤمةلَةيةوة، سةركردةكةي تةمةني وةرطرتني ثؤستي سةركردايةتي، خؤي دةدات لة تةمةني باوكم. نةهامةتيش لةوةداية هةموو وةك داب و نةريتي قيَزةوني ناوضةكة، سةرطةرمي ثيَطةياندن، ياخود رِاستر بلَيَين سةثاندني جيَنشينن (واتة كورِةكاني خؤيانن) تا وةجاخيان كويَرنةبيَتةوة. بؤ نا (ثاروو لة دةم كةوتة خوار بؤ كؤشة) .

ميللةتيَك كة زؤربةي ثارتةكاني خاوةني يةك سةركردةي نةطؤرِ بن، ثةيرِةو ثرؤطؤامي حيزب نةيانطريَتةوة، لة كؤنطرة و كؤنفرانسةكاندا بة تيَكرِاي دةنط يان زؤرينة هةرة زؤري دةنطةكان لة جيَطةي خؤي نةجولَيَت، ضؤن بويَرين ئيَمةي ثةرةوازةي هةندةراني لة ثؤل و كؤرِي خةبات دابرِاوي بيَ ناونيشان بطةرِيَينةوة سةر هيَلَي خؤمان.

·        بابطةرِيَينةوة سةر ثةند و عيبرةتةكاني قازو قولَنط. هةموو يةكيَك لة ئيَمة لة شةواني بيَدةنطي لاديَدا ياخود شار، طويَمان لة قاو و قيذ و دةنطي قاز و قولَنطةكان بووة كاتيَك دةفرِن. زانايان دةلَيَن ئةوة دةنطي بالَندةكاني رِيزي دواوةية، هاني بالَندةكاني رِيزي ثيَشةوة دةدةن تا طرِو تينيان ثيَ بدةن.

 ئةمةش خؤي لة خؤيدا وانةيةكي تري بةرزي كاري بةكؤمةلَة.

·        دوا ثةنديش ئةوةية كاتيَك يةكيَك لة قازةكاني ثؤلةكة نةخؤش بكةويَت ياخود بثيَكريَت، ئةوا دوو قاز لةناو ثؤلةكة بةدياريةوة دةميَننةوة و ئاطاداري دةكةن و دةيثاريَزن، تا ضاك دةبيَتةوة و لةطةلَياندا رِيَ دةكات، ياخود دةمريَت.

 

سويد ـ مويَندال

2003-09-25