
ساكینە جانسز م چۆن ناسی
دوو رۆژێك بوو لە چالاكیەكەی گەمارۆی شرناخ گەڕابووینەوە، لیواكەمان بۆ حەسانەوە و خۆكۆكردنەوە، لە گەلییەكی خوار چیای پیرۆ دەماینەوە، ئێوارەبوو، فەرماندەی دەستە هات و گوتی دەبێ دوو هەڤاڵمان ئەمشەو بچن بۆ بڕیارگە و بگەرێنەوە، لەوێ بەشە گۆشتیان بۆ دەستەكەی ئێمەش داناوە، بڕیارگەش لە شوێنێكی تازە جێگیرببوو كە رێگەی سەعات و نیوێك دەبوو، من و هەڤاڵێكی دیكە ئەركدار كراین، بەڕێكەوتین و هەورازەكەمان بڕی و دواجار بەو شەوە گەیشتینە شوێنە كاتییەكەی بڕیارگە، لە پەنایەكی مەحكەم ئاگریان كردبۆوە و مەنجەڵی گۆشت بەسەر ئاگرەوە بوون، هەم بۆ هاوكاری دەستەی گەریللاكان و هەم بۆ ئاگرنەكردنەوەی ئێرەو ئەوێ و ئاشكرانەبوونی خاڵ و جێگەكانی مانەوە، خۆیان گۆشتەكانیان دەكوڵاند و دواتر دابەشیان دەكرد.
دەبوایە لە چاوەڕێی كوڵانی گۆشت بین، بە دیار ئاگرەكەوە دانیشتین، چەند هەڤاڵێكی بڕیارگەش خەریكی ئاگرەكان بوون، دوو هەڤاڵی كچ هاتن و مەرحەبایان كرد و ئەوانیش بە دیار ئاگرەوە دانیشتن، یەكێكیان هەڤاڵ ساكینە جانسز بوو، سەرەتا من دەنگم نەكرد، نازانم بۆ!، رەنگە بەهۆی گەورەیی و مێژووە شۆرشگێڕیەكەیەوە دەستپێشخەری قسەكردنم نەكردبێت، نازانم!، چەند ساتێك و رووی لە ئێمە كرد، پرسیاری رەوشی هەڤاڵانی كرد، قسەكەی خۆی تەواو نەكرد و منی ناسیەوە، ئۆو هەڤاڵ - - - ئەوە تۆی؟ هەڵساینەوە سەرپێ و سەرلەنوێ چاك و چۆنییەكی گەرممان كرد، كەرەمكە رونێ هەڤال، تۆ كەی هاتووی بۆ بۆتانێ؟ سەرەتای ئەم بەهارە، ئێ كا قسەم بۆ بكە رەوشت چۆنە؟ رەوشم باشە و مۆرالیشم لەوپەڕیدایە، مادام چالاكیەكەمان سەركەوتوو بووە، قسەی پێبریم، نەڵێی تەڤلی چالاكیەكە بووم!، ئەی چۆن تەڤلی نابم هەڤاڵ. نا مەبەستم ئەوەیە لەمێژنییە هاتوون، هەرخۆی بەپێكەنینەوە، بەڵام تۆ ئەزمونی پێشمەرگەییشت هەیە، راستە سەركەوتووبیت. كا باسی ماڵەوەتانم بۆ بكە، دایك و باوك، خوشكەكانت هەواڵیان چۆن بوو، دواجار كەی بینیتن؟. ساڵی پار بەر لەوەی بە یەكجاری بۆ زەلێ بچم، هەمویانم بینی، رەوشیان باشە، هەروادەبێت.
هەڤال ساكینە جانسز، سەرەتای ساڵی 1993، هاتە هەولێرێ، ئەو كاتە ئێمەش لە هەولێر و دەوروبەری، كاری رێكخستنمان بەرێوەدەبرد، چەند رۆژێك لە هەولێر مایەوە و لەگەڵ ئێمە ئەو ماڵ ئەو ماڵ دەگەڕا، سەرەڕای ئەوەی سۆرانی تێنەدەگەیشت، بەڵام بەردەوام هەوڵیدەدا بە كرمانجیە نیمچە توركیەكەی، قسە بۆ دۆستان و كەسوكاری هەڤاڵان بكات، لەو ماوەیەدا دوو جاریش سەردانی ماڵی ئێمەی كرد، ئاشنایەتی لەگەڵ دایكم و باوكم و هەردوو خوشكەكەم پەیداكرد، زۆر گەشبین بوو بەوەی لە هەولێری باشوریی كوردستانیش دۆست و لایەنگر و ماڵە هەڤاڵی هەمان رێبازەكەی خۆی هەنە، ئاخر ساكینە كە ساڵانێكی دورودرێژ لە دڕندانەترین زیندانەكانی توركیا لە ژێر ئەشكەنجە و ژوری تاریكی تاكەكەسیدا و لە ژێر فشاری شەری نەفسیدا، شایەدی شەهیدبوونی هەڤاڵانی وەك مەزلوم دۆغان و كەمال پیر و خەیری دورمش و فەرهاد و دەیان سەركردە و دامەزرێنەری دیكە بوو، بە سەخترین و لاوازترین قۆناخەكانی پەكەكەدا تێپەریبوو و ئێستاش نەك هەر لە باكور و توركیا و رۆژئاوا، بەڵكو لە نێو هەولێری باشوریشەوە، حزبەكەی گەیشتۆتە قۆناخێك كە بە سەدان و هەزاران لایەنگر و هەڤاڵ و خەمخۆری هەیە، بۆیە ئەو ماوەیەی لە هەولێر مایەوە، لە چاوەكانی دەخوێندرایەوە كە دەڵێت؛ ئەی داگیركەر، ئەی ستەمكاری خوێنخۆر، وەرە و ببینە، ئێرە پارچەیەكی دیكەی كوردستانە و پەكەكەی لێیە، كوردی نوێی لێیە، كوا هەڕەشە و سوكایەتیەكانت كە لە ژێر ئەشكەنجەدا بە گوێمانتان دەچرپاند " ئێوە لە ناوچوون، تەسلیمبن، پەكەكە نەما"، ئەی دوژمن، گوتەكانی مەزلوم دۆغان بەدیهات كە دەیگوت؛ ( لە ژێر ئەشكەنجەدا بشمانكوژن، لەگەڵ مردنی ئێمە، سەدان و هەزاران سەركردەی دیكە دەخولقێن).
ساكینە جانسز، سەنبولی بەرخودانی زیندان و یەكێك لە دامەزرێنەرانی پەكەكە، ئەوا ئیستاش لە شاخە و گەریلایە، لە بۆتانێیە، لە ریزەكانی گەریلا بەرخودان دەكا، رەنگە ئەو ئاگرەی ئێستا بە دیاریەوە دانیشتوە، ئاگری جەستەی مەزلوم-ی بیربێنێتەوە، پرشكی ئەو ئاگرەی كە بە جەستەی خۆی كردیەوە، بە هەزاران ئاگری دیكەی گەریللای لە نێو چیاكان لێكەوتەوە، رەنگە ئێستا خەم لە مەمكە بڕاوەكانی ژێر ئەشكەجەی زیندانی دیاربەكر نەخوات، ئاخر هەر تەنیا لە دوو رۆژی رابردودا خۆی و شەرڤانانی ئازادی، سەرباز و سەربازگەی داگیركەرەكانی دەوڵەتی ئەشكەنجەیان، تارومار كرد.
بە دیار ئاگرەكەوە قسەی زۆرمان كرد، لە راستیدا ئەو قسەی زۆری بۆ كردین، بەو جەستە لاواز و كۆنە برینانەیەوە خاوەنی ورەیەكی پۆڵایین بوو، كە مەنجەڵی گۆشتەكانیان داگرت، ئێمەش هەڵساین بەشە گۆشتی دەستەكەی خۆمان وەرگرین، نایلۆن و كیسی بەتاڵی ئارد-مان ئامادەكردبوو، پەت-مان لێبەستابوو تا وەك كۆڵەپشت هەڵیگرین، هەڤاڵ ساكینە گوتی كوا بیكەن بە سێ بەش و بەشێكیشی من هەڵیدەگرم، بۆ هەڤاڵ! ئێمە دەچینەوە لای هێزەكانی خۆمان. پێكەنی و گوتی منیش دێم بۆ لای هێزەكەی ئێوە، سەردانی هەڤاڵانی كچ دەكەم و هەندێ كاری تایبەتی رێكخستنمان هەیە، با لە هێزەكەی ئێوەوە دەستپێبكەم، ئەوەندەی هەوڵماندا رازینەبوو، بەشێكی جیاكردەوە و لە پشتی خۆی هەڵدا، دەی هەڤاڵ كامەتان رێگەكە شارەزان؟ هەردوكمان شارەزاین، بەرێكەوتین و سەر بەرەو خوار شۆڕبووینەوە، درەنگانێكی شەو گەیشتینەوە لای هێزەكەی خۆمان، شوێنی مانەوەی هەڤاڵانی كچ لە پێشتربوو، ئەومان لای ئەوان بەجێهێشت و ئێمەش هەردوو هەڤاڵ گەیشتینەوە دەستەكەی خۆمان.
لەماوەی 16 ساڵی دواترم لە نێو ریزەكانی پەكەكەدا بە دەیان جاری دیكە، لە كۆبونەوە و كۆنگرە و هەندێ جار لە هەمان ئالانی كار و خەبات یەكترمان بینیەوە، هەڤاڵێك بوو حەق و رەق، هەرگیز لەسەر مەبادیئەكانی سازشی نەبوو، بەردەوام لە شەڕی كەموكوڕی ئەوانی دیكەدا بوو بە سەركردەكانیشەوە، رۆحی پەكەكە ی راستەقینە و بەرگریكارێكی سەرسەختی مافی ژنان بوو، كەسایەتییەكی سەربەخۆ و بە توانا و كاریگەر بوو لە بەدیهاتنی ئایدیۆلۆژیای ئازادیی ژن.